การดำเนินงาน NSTDA Agenda ตามแผนกลยุทธ์ สวทช. ฉบับ 7 (พ.ศ.  2565-2570) หัวข้อ Medicine & Biopharmaceuticals ที่เน้นการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อการวินิจฉัย รักษาแบบแม่นยำ และการแพทย์ขั้นก้าวหน้า เพิ่มศักยภาพบริการและอุตสาหกรรมด้านการแพทย์ และความมั่นคงด้านสาธารณสุข โดย COVID-19 นับเป็น Emerging Infectious Diseases เพื่อเตรียมความพร้อมรับมือโรคอุบัติใหม่/อุบัติซ้ำ พัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมเพื่อการวินิจฉัย ควบคุม ป้องกัน โรคติดเชื้อการดื้อยาของเชื้อก่อโรค และการพัฒนา API ต้านไวรัส

จากการสืบค้นข้อมูลจากฐานข้อมูล Scopus สำหรับเรื่อง COVID-19 (คำค้น COVID-19 จากเขตข้อมูล Title, Abstract, Keyword ผลงานทั้งหมดในฐานข้อมูล Scopus วันที่ 31 กรกฎาคม 2565) พบจำนวนบทความทางวิชาการความเชี่ยวชาญทางด้าน COVID-19 เฉพาะของประเทศไทยจำนวน 2,591 รายการ โดย 5 อันดับหน่วยงาน/สถาบันที่มีผลงานตีพิมพ์บทความวิจัยสูงสุด ได้แก่ มหาวิทยาลัยมหิดล จำนวน 568 รายการ รองลงมา คือ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 383 รายการ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 175 รายการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 139 รายการ และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 121 รายการ นอกจากข้อมูลบทความวิจัยแล้ว COVID-19 ยังมีข้อมูลประเภทผลิตภัณฑ์จากฐานข้อมูล Mintel

Mintel คือ ระบบฐานข้อมูลด้านการตลาดเชิงกลยุทธ์ในธุรกิจและอุตสาหกรรมของสินค้าอุปโภคบริโภคในกลุ่มสินค้าอาหาร เครื่องดื่ม สินค้าเพื่อสุขภาพ เครื่องสำอางและของใช้ส่วนตัว ซึ่งครอบคลุมแนวโน้มตลาดทั่วโลกทั้งในปัจจุบันและคาดการณ์อนาคต มีบทวิเคราะห์ความต้องการของผู้บริโภค พฤติกรรมการบริโภคใหม่ๆ พร้อมด้วยข้อมูลเชิงสถิติ แนวโน้มการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ และนวัตกรรมจากทั่วโลก รวมทั้งข้อมูลของส่วนผสม (Ingredient) ที่มีการประยุกต์ใช้ในผลิตภัณฑ์ บรรจุภัณฑ์ และโภชนาการ โดยมีทีมนักวิเคราะห์ที่มีประสบการณ์และมีความเชี่ยวชาญของ Mintel จากทั่วโลก วิเคราะห์ข้อมูลและจัดทำรายงาน โดย สวทช. บอกรับและให้บริการครบทั้ง 3 แพลตฟอร์ม คือ Food & Drink (MFD), Beauty & Personal Care (BPC) และ Household & Personal Care (HPC)

ภาพที่ 1 เว็บไซต์ฐานข้อมูล Mintel: www.mintel.com

ภาพที่ 2 ตัวอย่างข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 : Customer data report

การทบทวนความรู้สึกและปฏิกิริยาของคนไทยในช่วงการระบาดของ COVID-19 และการดำเนินการที่เป็นไปได้ที่จะดำเนินการหลังสถานการณ์การระบาดของ COVID-19 จะเกิดอะไรขึ้นหลังจากนี้

• สู่ชีวิตที่มีการวางแผนที่ดีขึ้น
• ทำในสิ่งที่ก่อให้เกิดสุขภาพและสุขอนามัย – รักษาระดับสุขอนามัยส่วนบุคคลต่อไป เพิ่มการบริโภคผลิตภัณฑ์เสริมภูมิคุ้มกัน ลงทุนในประกันสุขภาพและประกันชีวิต
• หาวิธีบริหารจัดการการเงิน
• ใช้จ่ายอย่างชาญฉลาดเพื่อการพักผ่อน

สุขอนามัยเป็นสิ่งสำคัญ คนไทยส่วนใหญ่กังวลเรื่องสุขอนามัยมากขึ้น ส่งผลให้นิสัยในชีวิตประจำวันเปลี่ยนไป เช่น การสวมหน้ากากในที่สาธารณะ ล้างมือบ่อยขึ้น และหลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีผู้คนพลุกพล่าน

ภาพที่ 3 ตัวอย่างข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19

การเชื่อมต่อและการสื่อสารในยุคดิจิทัล: รวมผลกระทบของ COVID-19 – สหรัฐอเมริกา – ธันวาคม 2020
วิธีการสื่อสารที่ต้องการ กับกลุ่มคนต่างๆ เช่น คู่สมรส / บุคคลอื่นที่สำคัญ เพื่อน ญาติสนิท ติดต่องาน

ภาพที่ 4 ตัวอย่างข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 : Product analysis, Top claims

ภาพที่ 5 ตัวอย่างข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 Report : 2021 Global Packaging Trend

เทรนด์บรรจุภัณฑ์ระดับโลกปี 2564

• เพื่อต่อสู้กับความเครียดที่เกิดจากการระบาดใหญ่ของ COVID-19 บรรจุภัณฑ์จะกลายเป็นเส้นทางในการสร้างความมั่นใจด้านสุขอนามัยและสนับสนุนความสุขทางอารมณ์ของผู้บริโภค
• คาดการณ์: บรรจุภัณฑ์ต่อต้านจุลินทรีย์ (Antimicrobial packaging) และ บรรจุภัณฑ์เพื่อให้แบรนด์สามารถเชื่อมต่อกับผู้บริโภคได้โดยตรง (Connected packaging)
• วาซาบิมีลักษณะเฉพาะที่นักวิทยาศาสตร์ด้านอาหารและวิศวกรบรรจุภัณฑ์รู้จักมายาวนาน คือความสามารถในการป้องกันการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและขยายความสดของอาหาร ภายใต้แบรนด์ Wasaoro โดย Mitsubishi Chemical Films เทคโนโลยีดังกล่าวอาจได้รับความนิยมจากแบรนด์ต่างๆ ที่มองหาโซลูชันบรรจุภัณฑ์จากธรรมชาติที่ตอบสนองความคาดหวังของความสดของอาหารและบรรจุภัณฑ์ การเก็บรักษา ความปลอดภัย และสุขอนามัย
• การทดลองในวัสดุบรรจุภัณฑ์ทางเลือก : แนวคิดในการใช้คุณสมบัติทางยาของไคโตซาน ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่การใช้ฟิล์มที่ใช้ไคโตซานเคลือบด้วย zataria ซาทาเรีย (เครื่องเทศคล้ายโหระพาที่รู้จักกันในคุณสมบัติคล้ายไคโตซาน) และน้ำมันหอมระเหยอบเชยกำลังอยู่ในระหว่างการตรวจสอบเพื่อใช้ในบรรจุภัณฑ์อาหาร

ภาพที่ 6 ตัวอย่างข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 Report : Patent Insights, boosting

boosting ภูมิคุ้มกันสุขภาพ — อาหารและเครื่องดื่ม

• ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพที่เน้นภูมิคุ้มกัน ผู้บริโภคกำลังมองหาอาหารและเครื่องดื่มที่ช่วยปรับปรุงการทำงานของภูมิคุ้มกันโดยกลไกทางธรรมชาติ
• การยื่นจดสิทธิบัตรอาหารและเครื่องดื่มเพื่อสนับสนุนสุขภาพภูมิคุ้มกันยังคงเติบโต โดยเน้นที่พฤกษศาสตร์เป็นหลักเป็นส่วนประกอบที่ออกฤทธิ์
• การยื่นจดสิทธิบัตรล่าสุดยังมุ่งเน้นไปที่โภชนาการเฉพาะหรืออาหารเสริมเพื่อเสริมการทำงานของภูมิคุ้มกันในผู้สูงอายุ ผู้ป่วย และบุคคลที่ทุกข์ทรมานจากโรคเรื้อรัง
• ประเทศชั้นนำสำหรับสิทธิบัตรที่ได้รับ ได้แก่ จีน: 22%, เกาหลี: 15%, สหรัฐอเมริกา: 6%, ญี่ปุ่น: 5%, ฝรั่งเศส: 4%
• โดยสถาบันวิจัยของเกาหลีครองโดเมนอาหารและเครื่องดื่มที่เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน โดยพฤกษศาสตร์เป็นส่วนผสมที่พบบ่อยที่สุดที่อ้างถึงในสิทธิบัตรอาหารและเครื่องดื่มเพื่อสนับสนุนสุขภาพภูมิคุ้มกัน

ภาพที่ 7 ตัวอย่างข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 Report : Keep lungs healthy

บำรุงปอดให้แข็งแรงด้วยอาหารเสริม — วิตามิน & อาหารเสริม โดยเฉพาะผู้สูงอายุ โดยใช้ micronutrient
และอาหารเสริมวิตามินดี

โอกาส : ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่พัฒนาขึ้นเพื่อรองรับสุขภาพปอดจะมีโอกาสเติบโตได้เนื่องจากผู้บริโภคเริ่มใช้แนวทางป้องกันและป้องกันสุขภาพของตนเอง และพยายามลดความเสี่ยงในการเกิดโรคในอนาคตให้เหลือน้อยที่สุด อาหารเสริมสุขภาพปอดมีศักยภาพที่จะขยายตัวได้ เนื่องจากภูมิคุ้มกันมีความสำคัญเพิ่มขึ้น และการระบาดของ COVID-19 ยังคงมีอยู่ แบรนด์ควรเน้นที่สารอาหารรองที่ปกป้องสุขภาพปอด เช่น วิตามิน A, C, D และ E ที่มีความสำคัญต่อสุขภาพปอด นอกจากนี้ แบรนด์ต่างๆ ควรสำรวจศักยภาพของส่วนผสมยาแผนโบราณ/ดั้งเดิมควบคู่กัน

ภาพที่ 8 ตัวอย่างข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 Report : Patent insights: sensitive skin

ผิวแพ้ง่าย

• การระบาดของ COVID-19 อย่างต่อเนื่องทำให้ผู้บริโภคสนใจผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่แพ้ง่าย เพื่อช่วยต่อสู้กับผลกระทบด้านลบจากความเครียดที่ทวีความรุนแรงขึ้น
• การเปิดตัวผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่ละเอียดอ่อนจะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องทั่วโลกหลังจากการระบาดของโควิด-19 โดยเน้นส่วนผสมที่เป็นที่รู้จัก (เช่น เซราไมด์) และส่วนผสมจากธรรมชาติที่มาใหม่ใช้เพื่อสร้างผลิตภัณฑ์อเนกประสงค์ที่ปลอดภัย ประสิทธิภาพสูง
• เกาหลีใต้มีกิจกรรมการจดสิทธิบัตรสูงสุดสำหรับสูตรเครื่องสำอางที่กำหนดเป้าหมายไปยังผิวบอบบาง โดยผู้ผลิตเครื่องสำอางรายใหญ่ถือครองสิทธิบัตรจำนวนมากที่สุด (ที่ได้รับและรอดำเนินการ) มากที่สุด
• ความสนใจในผลิตภัณฑ์ผิวแพ้ง่ายเพิ่มขึ้น : ความเครียดและความกังวลที่เพิ่มขึ้นเกี่ยวกับความปลอดภัยของส่วนผสมและผลิตภัณฑ์จากโควิด-19 คาดว่าจะกระตุ้นให้ผู้บริโภคเลือกผลิตภัณฑ์ผิวที่บอบบางมากขึ้น
  o เพิ่มความมั่นใจและความไว้วางใจของผู้บริโภคในแบรนด์โดยส่งเสริมส่วนผสมที่คุ้นเคยซึ่งมักใช้ในผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่บอบบาง
  o พัฒนาสูตรใหม่ที่ย้อนกลับความไม่สมดุลของผิวที่เกี่ยวข้องกับผิวบอบบางโดยกำหนดเป้าหมายไปที่ไมโครไบโอมของผิวหนัง
  o การสวมมาสก์แบบต่อเนื่องจะทำลายผิวและทำให้ระคายเคืองต่อผิวหนังมากขึ้นสำหรับผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย เปิดโอกาสให้แบรนด์ต่างๆ ขยายพอร์ตโฟลิโอผลิตภัณฑ์สำหรับผิวแพ้ง่ายเพื่อป้องกันการระคายเคืองที่เกิดจากมาสก์ ผิวที่แพ้ง่ายสงบ และเสริมเกราะป้องกันผิวให้แข็งแรง

ภาพที่ 9 ตัวอย่างข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 Report : Patent insights: hand sanitisers

เจลล้างมือ

• มือมีบทบาทสำคัญในการแพร่เชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคโควิด-19 ซึ่งได้เพิ่มความต้องการของผู้บริโภคในการใช้ยาฆ่าเชื้อไวรัสที่มือมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลมากขึ้น
• นับตั้งแต่เกิดการระบาดของไวรัสโควิด-19 ความต้องการผลิตภัณฑ์ฆ่าเชื้อไวรัสก็เพิ่มขึ้นเพื่อลดการแพร่กระจายของเชื้อโรคด้วยมือที่ปนเปื้อน
• สหรัฐอเมริกาได้รับสิทธิบัตรส่วนใหญ่สำหรับองค์ประกอบฆ่าเชื้อด้วยมือ
• คำแนะนำ
  o เน้นเจลล้างมือฆ่าเชื้อ
  o คาดหวังน้ำยาฆ่าเชื้อที่มีผลฆ่าเชื้อทางชีวภาพอย่างต่อเนื่อง
  o มองหาเจลล้างมือที่เหมาะกับผิว
• กลุ่มผลิตภัณฑ์เจลทำความสะอาดมือจะยังคงมีความสำคัญต่อไป เนื่องจากผู้บริโภคกลัวว่าจะติดไวรัสและความต้องการใช้ผลิตภัณฑ์นี้ในชีวิตประจำวันเพิ่มขึ้นอย่างเห็นได้ชัด การใช้เจลล้างมือแบบเรื้อรังจะทำให้ผิวหนังถูกทำลายและแห้งกร้าน ผู้บริโภคจะมองหาเจลล้างมือที่อ่อนโยนกว่าแต่ได้ผล และส่วนใหญ่จะสนใจในการปกป้องในระยะยาวเพื่อช่วยลดการติดเชื้อ

ภาพที่ 10 ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 : Innovative product

1. มาส์กที่จัดการกับสิวด้วยการผสานส่วนผสมบำรุงผิวเข้ากับเนื้อผ้า เพื่อป้องกันปัญหาผิว
2. มาส์ก 2 ชั้นที่มีส่วนผสมของทองแดงและเชียบัตเตอร์เพื่อป้องกันรอยแดง ระคายเคือง และ ‘maskne’ หรือ สิวจากมาส์ก ซึ่งสามารถซักได้
3. มาส์กป้องกันมลภาวะที่สร้างไฮโดรเจนและให้ความชุ่มชื่นแก่ผิว
4. มาส์กบรรเทา ชุ่มชื้น สดใส และสมานผิวที่เครียดจากการสวมหน้ากากทางการแพทย์เป็นเวลานาน
5. อุปกรณ์เสริมที่อยู่ระหว่างการจดสิทธิบัตรจะอยู่ใต้จมูกระหว่างหน้ากากกับผิวหนัง เพื่อให้ผู้สวมหน้ากากหายใจได้ง่ายขึ้นและหลีกเลี่ยงการเลอะเมคอัพ

ภาพที่ 11 ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 : Innovative product

6. สเปรย์น้ำหอมสิ่งแวดล้อมสำหรับมาส์ก อ้างว่าช่วยขจัดกลิ่นไม่พึงประสงค์ในโรงพยาบาล ให้ความรู้สึกสบาย และช่วยให้หายใจสะดวก
7.ยาดมเป๊ปเปอร์มิ้นท์ ฟิลด์ แบล็คอินเฮเลอร์
8. สเปรย์มาสก์เพื่อสุขอนามัยของ Bio-Gate AG มีส่วนผสมของซิลเวอร์ต้านเชื้อแบคทีเรีย
9. สเปรย์ดับกลิ่นที่ออกแบบมาสำหรับหน้ากากผ้าโดยเฉพาะ

ภาพที่ 12 ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 : Innovative product

10. โลชั่นบำรุงผิวกายที่ให้ความชุ่มชื้นแทนเจลทำความสะอาดมือและป้องกัน COVID-19 และ H1N1 ได้นาน 4 ชั่วโมง
11. เจลล้างมือแบบ 2-in-1 และเจลล้างมือแบบพกพาที่ปราศจากแอลกอฮอล์และอ่อนโยนต่อผิว
12. เจลทำความสะอาดมือที่บรรจุในขวดจ่ายแบบใช้ซ้ำได้ที่มีสไตล์ซึ่งทนทานต่อการแตกเป็นเสี่ยง zero-waste
13. Bioharmonious hand sanitiser ตัวแรกที่ออกสู่ตลาดด้วยเทคโนโลยี Activated Silk เพื่อปกป้องและให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว

ภาพที่ 13 ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับ COVID-19 : Innovative product

14. เครื่องดื่มโยเกิร์ตที่ช่วยบรรเทาอาการไม่สบายตาและจมูกอันเนื่องมาจากการแพ้
15. Serum ช่วยให้ผิวสงบ
16. แชมพูและสเปรย์ฆ่าเชื้อต้านจุลชีพที่ได้รับการอนุมัติจาก FDA อ้างว่าช่วยปกป้องเส้นผมและหนังศีรษะจากแบคทีเรียและเชื้อโรค