Archives: คลังความรู้

หอสมุดแห่งชาติอังกฤษ (British Library) พัฒนาคลังรวบรวมเสียงบันทึกต่างๆ เช่น สำเนียงท้องถิ่น ศิลปะ วรรณคดี และการแสดง ดนตรีคลาสสิก เพลงสากล ดนตรีพื้นบ้านเสียงสัตว์ เสียงธรรมชาติ รวมถึงเสียงพูดบอกเล่าเรื่องราวของผู้อยู่ในเหตุการณ์หรือประวัติศาสตร์คำบอก (Oral History) รวมมากกว่า 90,000 รายการ จัดแบ่งตามประเภท และมีระบบสืบค้นทั้งแบบขั้นพื้นฐานและแบบขั้นสูงเพื่ออำนวยความสะดวกในการค้นหาและเข้าถึงรายการเสียงที่ต้องการ รายการเสียงแต่ละรายการจะมีคำอธิบายประกอบ นอกจากนี้ยังมีฟังก์ชั่นของเทคโนโลยีเว็บ 2.0 เช่น Tag cloud การเพิ่มบันทึก (Note) และการแชร์รายการเสียงบันทึกผ่านโซเชียลมีเดียต่างๆ British Library Sounds 

เสิร์ชเอนจิน (Search Engine) เพื่อค้นหา แหล่งทรัพยาการศึกษาแบบเปิด (Open Educational Resource: OER)

• Creative Commons Search ค้นหาสื่อการเรียนการสอนจากมหาวิทยาลัยชั้นนำทั่วโลก ผู้ใช้ยังสามารถค้นหาสื่อการเรียนการสอนที่ต้องการผ่านเว็บไซต์ที่เป็นที่รู้จัก เช่น Google Images YouTube Flickr เป็นต้น
• Digital Public Library of America ค้นหาและเข้าถึงสื่อดิจิทัลจากห้องสมุด หอจดหมายเหตุ และพิพิธภัณฑ์ในสหรัฐอเมริกา
• DOER บัญชีรายชื่อ (Directory) ของ OER
• Google University Learning ค้นหาและเข้าถึง OER และ OCW หรือ Open Courseware ซึ่งใช้ Google Custom Search
• HippoCampus โครงการของ Monterey Institute of Technology and Education (MITE) เน้นกลุ่มผู้ใช้ระดับมัธยมศึกษาและวิทยาลัย
• Internet Archive ค้นหาและเข้าถึงหลักสูตร วิดีโอการบรรยาย และสื่อการเรียนการสอนอื่นๆ จากมหาวิทยาลัยชั้นนำทั้งในยูโรปและสหรัฐอเมริกา
• Mason OER Metafinder ค้นหาและเข้าถึงตำราและสื่อการเรียนการสอนแบบเปิดจากคลัง OER (OER repository) มากกว่า 15 แหล่ง 
• MERLOT OER พอร์ทัล (Portal)
• OER Commons โครงการริเริ่มโดย Institute for the Study of Knowledge Management in Education (ISKME) สามารถค้นหาสื่อการเรียนการสอนใหม่ที่ถูกรวบรวมและเผยแพร่ หรือค้นหาด้วยเทคนิคการสืบค้นขั้นสูงตามความต้องการ
• OER Dynamic Search Engine wiki ของเว็บไซต์ OER พร้อมด้วยเสิร์ชเอนจิน 
• Open Course Library
• Open Course Ware Consortium ค้นหาและเข้าถึงบทเรียนมากกว่า 30,000 รายวิชา จากสถาบันกว่า 280 แห่งทั่วโลก
• Open Culture เน้นค้นหาและเข้าถึสื่อการเรียนการสอน เช่น ตำรา กิจกรรมตามหลักสูตร แบบทดสอบและการประเมินผลการเรียนการสอน จากสถาบันอุดมศึกษามากกว่า 80 แห่ง
• OpenStax เน้นค้นหาและเข้าถึงตำราเรียน บทความ และสื่อการเรียนรู้อื่นๆ ที่เปิดให้บริการโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
• Temoa OER พอร์ทัล (Portal)
• XPERT ค้นหาฐานข้อมูลการเรียนรู้แบบเปิด เหมาะสำหรับนักเรียนทุกระดับ  ครอบคลุมหลากหลายสาขาวิชา  

บริษัท ศูนย์ห้องสมุดคอมพิวเตอร์ออนไลน์ จำกัด (Online Computer Library Center – OCLC) และ สมาคมห้องสมุดวิจัยและวิทยาลัยแห่งสหรัฐอเมริกา (Association of College and Research Libraries – ARCL) ได้จัดพิมพ์รายงาน เรื่อง ผลกระทบของห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษา : การปรับปรุงการปฏิบัติงานและหัวข้อที่สำคัญเพื่อการวิจัย (Academic Library Impact: Improving Practice and Essential Areas to Research) ซึ่งเสนอแนวทางการพัฒนาบริการของห้องสมุดที่เน้นความสำเร็จของนักเรียนแก่ผู้บริหารและเจ้าหน้าห้องสมุด บทนำของรายงานดังกล่าวประกอบด้วยคำถามสำคัญที่บรรณารักษ์คุ้นเคย คือ ผู้บริหารห้องสมุดและเจ้าหน้าที่ห้องสมุดของสถาบันอุดมศึกษาสามารถแสดงให้เห็นว่าห้องสมุดเป็นประโยชน์ต่อนักศึกษาได้อย่างไร OCLC และ ARCL ได้ระบุ 6 หัวข้อซึ่งอธิบายวิธีการตอบคำถามดังกล่าว หัวข้อเหล่านี้สอดคล้องกับบทบาทของผู้บริหารห้องสมุด เจ้าหน้าที่ห้องสมุดที่ดูแลเรื่องการตลาด  และเจ้าหน้าที่ห้องสมุดที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับผลการเรียนของนักศึกษา

ผู้บริหารห้องสมุด

ผู้บริหารห้องสมุดควรเปรียบเทียบการประเมินผลงานของห้องสมุดกับภารกิจของมหาวิทยาลัย นอกจากนี้ในการประเมินและการสื่อสารผลงานของห้องสมุดต่อความสำเร็จของนักศึกษา ผู้บริหารห้องสมุดจำเป็นต้องร่วมมือกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอื่นๆ

นักการตลาดห้องสมุด

การติดต่อสื่อสารเป็นส่วนหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงด้านการตลาด นักการตลาดห้องสมุดจำเป็นต้องสื่อสารผลงานของห้องสมุดโดยเริ่มต้นจากตัวเลขและคำศัพท์ที่ใช้ในชุมชนวิชาการ

จากการหารือกับผู้บริหารห้องสมุดและการทบทวนวรรณกรรม พบว่าบรรณารักษ์ใช้คำว่า “บริการ” มากกว่าคนอื่นๆ ในการศึกษาระดับอุดมศึกษา บรรณารักษ์ใช้คำเฉพาะเจาะจงมากขึ้นเช่น “การเรียนการสอน” “การบริการลูกค้า” และ “พื้นที่” โดย  OCLC และ ARCL แนะนำว่านักการตลาดห้องสมุดควรหารือกับผู้บริหารห้องสมุดและศึกษาดูว่าจะเชื่อมโยงกิจกรรมของห้องสมุดเข้ากับภารกิจของมหาวิทยาลัยได้อย่างไร

บรรณารักษ์ผู้สอนและเจ้าหน้าที่ห้องสมุด

ข้อมูลคือสิ่งสำคัญสำหรับห้องสมุดเพื่อให้เหตุผลในการดำเนินงานของห้องสมุดแก่ผู้บริหาร อาจารย์ผู้สอน และผู้ให้เงินสนับสนุน บรรณารักษ์ควรรวมข้อมูลของห้องสมุดเข้าไปในคอลเลคชั่นของข้อมูลของมหาวิทยาลัย
จากการศึกษาของ OCLC และ ARCL พบว่าผู้บริหารมหาวิทยาลัยมักเชื่อมโยงห้องสมุดเข้ากับผลลัพธ์การเรียนรู้ของนักศึกษาโดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับบริการ คอลเล็กชั่น และพื้นที่ของห้องสมุด ตรงข้ามกับการเชื่อมโยงห้องสมุดเข้ากับผลลัพธ์การเรียนรู้ของนักศึกษาในเรื่องการสนับสนุนการสอนเช่นทักษะการวิจัยและวิธีการแยกแยะข้อมูลที่น่าเชื่อถือ ดังนั้นบรรณารักษ์ควรมีการบันทึกข้อมูลงานที่เกี่ยวข้องกับการสอนของบรรณารักษ์ด้วย เพื่อแสดงให้เห็นว่าห้องสมุดมีส่วนร่วมในการปรับปรุงการเรียนการสอนและการเรียนรู้ของนักศึกษาให้ดียิ่งขึ้น

ที่มา: Lynn Silipigni Connaway, L. S. (2017, November 21). The three types of library professionals who absolutely must read the new ACRL/OCLC Academic Library Impact report [Web page]. Retrieved from http://www.oclc.org/blog/main/the-3-types-of-library-professionals-who-absolutely-must-read-the-new-acrloclc-academic-library-impact-report/

5 กลยุทธ์สำคัญ จากแนวคิดสู่การปฏิบัติเกี่ยวกับคลังทรัพยากรการศึกษาแบบเปิด (Open Educational Resource – OER)

Purpose (วัตถุประสงค์)

ความเข้าใจและการยอมรับของบุคลากรหรือผู้ที่เกี่ยวข้องเกี่ยวกับวัตถุประสงค์ของการนำ OER มาใช้ คือสิ่งสำคัญ ดังนั้นการนำ OER มาใช้ จึงควรมีการพัฒนาแผนงานที่หลักแหลม “SMART plan” ซึ่งประกอบด้วย

Specific – มีความชัดเจน

Measurable – สามารถวัดผลได้

Agreed Upon – ได้รับการเห็นพ้อง

Results Focused – มุ่งเน้นผลลัพธ์และความสำเร็จ

Time Bound – มีกรอบเวลาการทำงานที่ชัดเจน โดยเฉพาะวันที่ที่เป้าหมายบรรลุผล

การมีวัตถุประสงค์ที่ครบถ้วนสมบูรณ์ ชัดเจน และหนักแน่น จะนำไปสู่กระบวนการของการทำให้ OER นั้นเกิดผล และการวัดผลกระทบของ OER ต่อการสอนและการเรียนรู้

Program (แผนงาน)

การกำหนดว่าอะไรคือแผนงานในภาพรวม หรือ ปัจจัยอะไรที่กำหนดว่าโรงเรียนจะใช้ OER และจะทำให้เกิดประโยชน์หรือสำเร็จนั้นเป็นสิ่งที่ควรคำนึง แผนงานสามารถมุ่งเน้นเนื้อหาของ OER ในบางสาขาวิชาก่อน เช่น เนื้อหาในกลุ่มวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรม และคณิตศาสตร์ (Science, Technology, Engineering, and Mathematics – STEM) หรือ ศิลป์ภาษา หรือเนื้อหาตามระดับชั้นเรียน เช่น ชั้นประถมศึกษาหรือมัธยมศึกษา

หลังจากการกำหนดแผนงานแรกแล้ว สิ่งต่อมาคือควรมีการประเมินโครงสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยี (Technology infrastructure) เพื่อตรวจสอบเรื่องนโยบายของพื้นที่ที่จะนำ OER มาใช้ เครือข่ายโทรคมนาคม และอุปกรณ์ที่จะสนับสนุนแผนการใช้เนื้อหาในรูปแบบดิจิทัลที่ได้วางไว้ จากนั้นคือการประเมินหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับเนื้อหา กลุ่มสาขาวิชาใดของหลักสูตรที่ต้องการถูกออกแบบหรือถูกปรับเพื่อให้การใช้เนื้อหาในรูปแบบดิจิทัลเป็นไปอย่างเต็มที่เพื่อบรรลุเป้าหมายของการเรียนรู้ ควรมีการประเมินว่าเนื้อหาประเภทใดที่จะใช้ เช่น จะเป็นเนื้อหาเชิงการค้าหรือพาณิชย์ เนื้อหาที่สามารถใช้งานฟรี OER เนื้อหาที่ครูผู้สอนเป็นผู้สร้าง หรือการผสมผสานของประเภทเนื้อหาที่กล่าวมา

Process (กระบวนการ)

หลังจากที่เข้าใจวัตถุประสงค์และแผนงานสำหรับการใช้เนื้อหาในรูปแบบดิจิทัลแล้ว ขั้นตอนต่อมาคือการกำหนดกระบวนการ หรือ วิธีการที่ครูผู้สอนและนักเรียนจะสามารถค้นหาและใช้ OER ควรมีการให้แนวทางในการนำ OER ไปใช้ในรูปแบบที่สนับสนุนเป้าหมายและมาตรฐานการเรียนรู้ของพื้นที่ที่นำ OER ไปใช้

Platform (แพลตฟอร์ม)

การพิจารณาแพลตฟอร์มเพื่อจัดวางเนื้อหาและข้อมูลเมทาดาทาทั้งหมด จะต้องพิจาณาว่าเครื่องมือใดมีการใช้งานอยู่บ้าง เช่น ระบบการจัดการการเรียนรู้ (Learning Management System – LMS) คลังสื่อการเรียนรู้ (Learning Object Repository – LOR) หรือ ระบบการจัดการเนื้อหา (Content Management System – CMS)

People (คน)

การจัดตั้งกลุ่มของผู้ทำงานและผู้เชี่ยวชาญซึ่งมีหน้าที่เป็นผู้นำและให้คำปรึกษาเกี่ยวกับการเรียนรู้ในรูปแบบดิจิทัลในพื้นที่ที่นำ OER ไปใช้ การพิจารณาการแต่งตั้งผู้จัดการโครงการสำหรับการเรียนรู้ออนไลน์และหลักสูตร หรือการจัดตั้งคณะกรรมการที่จัดสรรเนื้อหาในรูปแบบดิจิทัลสำหรับแผนงานที่ออกแบบและกำหนดไว้ โดยคณะกรรมการอาจรวมตัวกันในระหว่างขั้นตอนการวางแผนเพื่อทำความเข้าใจว่า OER จะถูกนำมาปฏิบัติอย่างไร

ที่มา: Wilhelm, R. (2017, November 19). A Playbook to Go Open: 5 Steps to Adopting OER [Web page]. Retrieved from https://www.edsurge.com/news/2017-11-19-a-playbook-to-go-open-5-steps-to-adopting-oer?utm_content=buffera0a78&utm_medium=social&utm_source=facebook.com&utm_campaign=buffer