การคาดการณ์นวัตกรรมใหม่ของบริษัท Thomson Reuters ต่อเนื่องจากบทความครั้งก่อนในเรื่อง Biofuels based on Algae โดยในครั้งนี้คือเทคโนโลยี Cell Phone Data /Wireless Network Roaming และเทคโนโลยี Lab-on-a Chip Nanotechnology ดังรายละเอียดต่อไปนี้

นวัตกรรมจากเทคโนโลยี Cell Phone Data /Wireless Network Roaming

มีเพียงคำเดียวเท่านั้นที่สามารถอธิบายถึงอนาคตของเทคโนโลยีโทรคมนาคม คำๆนั้นคือ convergence หรือ การบรรจบมารวมกัน เป็นเทคโนโลยีการหลอมรวมกันระหว่างโทรคมนาคม (telecom) กับคอมพิวเตอร์หรือการคำนวณ(computing) ซึ่งตัวอย่าง คือโทรศัพท์มือถือที่เข้าถึงเครือข่ายอินเทอร์เน็ตได้  ที่สามารถใช้ได้ทั้ง 2 แบบ คือ Cellular & Wireless  access โดยในปี 2003 มีสิทธิบตรจำนวน 8,705 เรื่อง

ในปี 2008 มีจำนวนสิทธิบัตรเพิ่มขึ้นมากถึงร้อยละ 290 ซึ่งมีจำนวน 25,283 เรื่อง และเมื่อเข้าสู่ไตรมาสแรกของปี 2009 ดูเหมือนว่ากิจกรรมจะเริ่มลดลง Thomson Reuters สรุปว่าเทคโนโลยีนี้มีอัตราเติบโตที่เด่นชัดมาก

ตัวอย่าง ชื่อเรื่องสิทธิบัตร ในหัวข้อ  Cell Phone Data

1. CELL PHONE TERMINAL, METHOD FOR STARTING DATA PROCESSING, METHOD FOR TRANSFERRING DATA
2. CELL PHONE USED INFRA-RED DATA COMMUNICATIONS CONTROL SYSTEM
3. Cell phone live redundancy data back-up system
4. PORTABLE DATA USB CABLE FOR THE CELL PHONE
5. Cell phone charger with automatic storing data function
6. Device, method and chip and cell phone for realizing image data collection
7. Terminal to terminal encryption method of cell phone voice and data
8. Image editing apparatus for processing image data photographed by cell phone camera
9. Method for making cell phone call and transmit data at same time
10. Cell phone read write device data conversion system

ตัวอย่าง ชื่อเรื่องสิทธิบัตร ในหัวข้อ  Wireless Network Roaming

1. METHOD FOR CONTROLLING THE STEERING OF THE ROAMING OF USER EQUIPMENT IN A WIRELESS TELECOMMUNICATION NETWORK
2. Method, terminal and system for wireless local area network roaming switch
3. Wireless local area network and methods for secure resource reservations for fast roaming
4. Method for fast roaming in a wireless network
5. EMERGENCY CALL SERVICES FOR WIRELESS NETWORK ROAMING
6. WIRELESS NETWORK ROAMING METHOD
7. Roaming system and method for heterogeneous wireless network environment
8. Systems and Methods for Seamlessly Roaming Between a Wireless Wide Area Network & Wireless LAN
9. Roaming of clients between gateways of clusters of a wireless mesh network

ตารางที่ 1 Category Growth

ตารางที่ 2 Most Active Countries ( Jan. 2008 – Apr. 2009)

ตารางที่ 3 Most Active Companies ( Jan.2008 – Apr. 2009)

ข้อสังเกต

1. นวัตกรรมเทคโนโลยี Telecom-Computing covergence วัดจากกิจกรรมการยื่นขอสิทธิบัตรทั่วโลก ในปี 2003 มีจำนวน 8,705 เรื่อง บริษัทผู้นำที่ยื่นขออันดับต้นๆ คือ บริษัท Nokia จากประเทศฟินแลนด์
2. เมื่อเวลาผ่านไป 5 ปี ในปี 2008 กิจกรรมสิทธิบัตรในเรื่องนี้ มีเพิ่มมากขึ้นสูงถึงร้อยละ 290 เท่ากับจำนวน 25,283 เรื่อง
3. ใน ช่วงระยะเวลาล่าสุด ( Jan. 2008 – Apr. 2009) จำนวนสิทธิบัตรมีจำนวนเพิ่มขึ้นเป็น 30,520 เรื่อง พบว่าบริษัทผู้นำมาจากประเทศ สหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่น เป็นผู้ที่มีการยื่นขอสูงสุด
4. ช่วงปี 2008 – 2009 บริษัทผู้นำ 10 อันดับแรก มาจาก สหรัฐอเมริกา เกาหลี ญี่ปุ่น ตามมาด้วย ฟินแลนด์ (โนเกีย) และ บริษัท Research in Motion จากประเทศแคนาดา

นวัตกรรมจากเทคโนโลยี Lab-on-a Chip Nanotechnology

ถือเป็นอีกนวัตกรรมหนึ่งที่น่าตื่นเต้นมาก มีข้อมูลที่เป็นหลักฐานว่ามีการเติบโตอย่างมากในสถานการณ์ปัจจุบันนี้ เป็นการผสมรวมกันระหว่างนาโนเทคโนโลยีกับเทคโนโลยีพันธุวิศวกรรม ที่ทำการพัฒนาอุปกรณ์ขนาดจิ๋วที่มีความสามารถทำหน้าที่เสมือนห้องปฏิบัติการ หลายๆส่วน รวมกันเป็นแผ่นไมโครชิปขนาดเล็กระดับมิลลิเมตรชุดเดียว  จากศักยภาพของเทคโนโลยีนี้จะกลายเป็นเครื่องมือจำเป็นในการวินิจฉัยโรคใน อนาคต ตัวอย่างเช่น การตรวจหาฮอร์โมน เลือด เนื้อเยื่อ จากตัวอย่างเพียงหยดเดียว นวัตกรรมนี้จะเหมาะสมสำหรับประเทศที่กำลังพัฒนา ที่สามารถช่วยตัดสินใจให้ยารักษาเพื่อฆ่าเชื้อโรคแต่ขาดเครื่องมือที่จำเป็น ในการวินิจฉัยโรคเพื่อที่จะระบุวิธีการรักษาที่ถูกต้องต่อไป

เทคโนโลยี Lab-on-a-Chip ช่วยในการวิเคราะห์หาแนวโน้มที่อาจจะเกิดโรคแบบครอบคลุมด้วยการใช้อุปกรณ์ และตัวอย่างในการทดสอบน้อยที่สุด ท่ามกลางการเกิดเป็นนวัตกรรมที่มีแนวโน้มสำคัญของเทคโนโลยีนี้

Thomson Reuters ได้สรุปผลการวิเคราะห์ดังนี้

ตารางที่ 4   Category Growth

ตารางที่ 5  Most Active Countries (Jan 2008 – Apr 2009)

ตารางที่ 6 Most Active Companies (Jan 2008 – Apr 2009)

ตัวอย่าง รายชื่อเรื่องสิทธิบัตรในหัวเรื่อง Lab -on-a Chip

1. DRIVER SYSTEM FOR LAB-ON-A-CHIP CARTRIDGES
2. LAB-ON-A-CHIP
3. BIO LAB-ON-A-CHIP AND METHOD OF FABRICATING AND OPERATING THE SAME
4. LAB-ON-A-CHIP AND METHOD OF DRIVING THE SAME
5. METHOD FOR PRODUCING A BIOREACTOR OR LAB-ON-A-CHIP SYSTEM AND BIOREACTORS OR LAB-ON-A-CHIP SYSTEMS PRODUCED THEREWITH
6. REAGENT SEALING STRUCTURE OF LAB-ON-CHIP, AND LAB-ON-CHIP
7. LAB-ON-A-CHIP COMPRISING A MIXING CHAMBER
8. MICROFLUIDIC ARRANGEMENT AND MODULAR LAB-ON-A-CHIP SYSTEM
9. INTEGRATED WAVEGUIDE LASER FOR LAB-ON-A-CHIP DIAGNOSTICS
10. LAB-ON-A-CHIP SYSTEM HAVING MICRO MIXER
11. A BATTERYLESS FLUID TRANSFERING LAB-ON-A-CHIP FOR PORTABLE DIANOSTICS
12. LAB-ON-A-CHIP FOR AN ON-THE-SPOT ANALYSIS AND SIGNAL DETECTION METHODS
13. LAB-ON-A CHIP FOR DETECTING HOMOCYSTEINE

ข้อสังเกต

1. นวัตกรรมจากเทคโนโลยี Bio-related nanotechnology  ในปี 2003 ที่นับจำนวนกิจกรรมสิทธิบัตรจากฐานข้อมูล Derwent World Patent Index, DWPI  มีจำนวนน้อย แต่มีการวิจัยพัฒนามาอย่างดี มีจำนวน 4,611 เรื่อง นำมาโดยบริษัทในสหรัฐอเมริกา  คิดเป็นร้อยละ 70 ในการเป็นบริษัทผู้นำ 10 อันดับแรก และ พบว่ามีร้อยละ 48 มีการยื่นขอคุ้มครองที่สหรัฐอเมริกา
2. ในปี 2008 ห้าปีต่อมา พบว่ากิจกรรมสิทธิบัตรเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 160 คิดเป็นจำนวน 7,399 เรื่อง
3. ในช่วงระยะเวลาล่าสุด  (Jan 2008-Apr2009) จำนวนสิทธิบัตรเรื่องนี้เพิ่มขึ้นเป็น 9,842 เรื่อง ประเทศสาธารณประชาชนจีนยังไม่เข้ามาในเรื่องนี้ (พบบริษัทจีนอยู่ในลำดับที่ 20) แต่พบอย่างชัดเจนว่าประเทศสำคัญที่ยื่นขอความคุ้มครองคือญี่ปุ่นและสหรัฐ อเมริกา (พบว่ามีร้อยละ 16 มีการขอยื่นที่สาธารณรัฐประชาชนจีน)
4. ในช่วงที่ผ่านมามีการอภิปรายกันมากเกี่ยวกับการพัฒนาเทคโนโลยีนี้ ซึ่งพบว่ามีอัตราการเติบโตถึง ร้อยละ 220 ซึ่งสูงกว่าสิทธิบัตรเรื่อง  Bio-related nanotechnology ทั่วๆไป  โดยในปี 2003  มีจำนวนเพียง 766 เรื่อง และในช่วงระยะเวลาล่าสุดจนถึงปี 2009 นี้ มีจำนวนเป็น 1,682 เรื่อง
5. ช่วงปี 2008 ถึง 2009 บริษัทผู้นำ 10 แห่ง ในเรื่อง Lab-on-a Chip นำโดยบริษัทจากญี่ปุ่น คิดเป็นร้อยละ 80 ของกลุ่มบริษัทผู้นำ ตามด้วยบริษัทจากเนเธอร์แลนด์และเกาหลี อย่างละ 1 บริษัท

บทสรุปผลการวิเคราะห์
ในประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา พบว่ามีบางนวัตกรรมที่สำคัญเกิดขึ้นในช่วงระยะเวลาที่ระบบเศรษฐกิจอยู่ใน สภาวะเลวร้าย ตกต่ำ ซึ่งเป็นช่วงที่บริษัทวิจัยและพัฒนาอยู่ในช่วงยากลำบากในการตัดสินใจลงทุน วิจัยเพื่อให้เกิดผลสำเร็จจนกลายเป็นเหตุการณ์สำคัญของโลก ตัวอย่างเช่น

ใน ปี 1930 มีการพัฒนาเครื่องรับโทรทัศน์ (ทีวี) เส้นใยไนล่อน (nylon) และเครื่องทำสำเนาเอกสารจากการถ่ายภาพ (photocopies) ในช่วงต้นของปี 1970 เกิดการเติบโตของอุตสาหกรรมรถยนต์ของญี่ปุ่นและ การเกิดของเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลแบบพีซี และในช่วงต้นปี 1990 เกิดเครือข่ายอินเทอร์เน็ต จนถึงเครื่อง iPod ที่เติบโตขึ้นในช่วงการล่มสลายของธุรกิจดอทคอม

การลงทุนในงานวิจัยและพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีช่วยผลักดันให้เศรษฐกิจ เติบโตและแข็งแรงยิ่งขึ้น ก่อให้เกิดการสร้างงานและกระแสเงินหมุนเวียน นวัตกรรมอะไรจะเกิดขึ้นต่อไป เป็นการยากยิ่งและเป็นไปไม่ได้ที่จะรู้ถึงความแน่นอน แต่รายงานนี้ก็ได้มีหลักฐานจากกิจกรรมสิทธิบัตรทั่วโลก ที่ทำให้เกิดภาพเห็นได้

เอกสารอ้างอิง
Thomson Reuters  June  2009 “Innovation Hot Spot: IP Market Report- Mining patent data for tomorrow’s breakthroughs” Available at http://ip.thomsonreuters.com/media/pdfs/InnovationHotSpots_June2009.pdf

เรียบเรียงโดย : รังสิมา เพ็ชรเม็ดใหญ่ ศูนย์บริการความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (STKS) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโนโลยีแห่งชาติ