ความรู้สามารถแบ่งออกแบบ 2 ประเภทใหญ่คือ ความรู้ที่ชัดแจ้ง (Explicit Knowledge) และความรู้ซ่อนเร้น (Tacit Knowledge) โดยความรู้ทั่วไป หรือความรู้ชัดแจ้ง (Explicit Knowledge) เป็นความรู้ที่สามารถรวบรวมถ่ายทอดได้ โดยผ่านวิธีต่างๆ เช่น การบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร ทฤษฎี คู่มือต่างๆ และบางครั้ง เรียกว่าเป็นความรู้แบบรูปธรรม การจัดการความรู้เด่นชัด จะเน้นไปที่การเข้าถึงแหล่งความรู้ ตรวจสอบ และตีความได้ เมื่อนำไปใช้แล้วเกิดความรู้ใหม่ ก็นำมาสรุปไว้ เพื่อใช้อ้างอิง หรือให้ผู้อื่นเข้าถึงได้ต่อไปความรู้เฉพาะตัว หรือความรู้ที่ฝังอยู่ในคน (Tacit Knowledge) เป็นความรู้ที่ได้จากประสบการณ์ พรสวรรค์หรือสัญชาตญาณของแต่ละบุคคลในการทำความเข้าใจในสิ่งต่างๆ เป็นความรู้ที่ไม่สามารถถ่ายทอดออกมาเป็นคำพูดหรือลายลักษณ์อักษรได้โดยง่าย เช่น ทักษะในการทำงาน งานฝีมือ หรือการคิดเชิงวิเคราะห์ บางคนจึงเรียกว่าเป็นความรู้แบบนามธรรม การจัดการความรู้ซ่อนเร้น จะเน้นไปที่การจัดเวทีเพื่อให้มีการแบ่งปันวามรู้ที่อยู่ในตัวผู้ปฏิบัติ ทำให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกัน อันนำไปสู่การสร้างความรู้ใหม่ ที่แต่ละคนสามารถนำไปใช้ในการปฏิบัติงานได้ต่อไปในชีวิตจริง ความรู้ 2 ประเภทนี้จะเปลี่ยนสถานภาพ สลับปรับเปลี่ยนไปตลอดเวลา บางครั้ง Tacit ก็ออกมาเป็น Explicit และบางครั้ง Explicit ก็เปลี่ยนไปเป็น Tacit

การจัดการความรู้อาจจะต้องมีการนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ ดังที่โมเดลปลาทูของ สถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม (สคส.) ได้กล่าวไว้เช่นกันว่า ส่วน “หางปลา” (Knowledge Assets-KA) เป็นส่วนของ “คลังความรู้” หรือ “ขุมความรู้” ที่ได้จากการเก็บสะสม “เกร็ดความรู้” ที่ได้จากกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ “ตัวปลา” ซึ่งเราอาจเก็บส่วนของ “หางปลา” นี้ด้วยวิธีต่างๆ เช่น ICT ซึ่งเป็นการสกัดความรู้ที่ซ่อนเร้นให้เป็นความรู้ที่เด่นชัด นำไปเผยแพร่และแลกเปลี่ยนหมุนเวียนใช้ พร้อมยกระดับต่อไป การจัดการความรู้ด้วยเทคโนโลยีนั้น แนวทางที่สร้างความยั่งยืนให้กับองค์กรได้ และสอดรับกับแนวทางการจัดการความรู้ในยุคปัจจุบัน น่าจะหนีไม่พ้นการเลือกใช้ซอฟต์แวร์ในกลุ่ม Open Source Software (OsS) & Freeware บางตัวปรับประยุกต์ให้เหมาะสมกับบริบทการจัดการความรู้ขององค์กร บุคลากรในองค์กร วัฒนธรรมและการยอมรับโดยรวม โดยมีซอฟต์แวร์ให้เลือกใช้หลากหลาย เช่นการจัดทำ CoP ด้วย Blogการสร้างคลังความรู้องค์กรด้วย DSpace, Greenstone, Joomla, Drupalการร่วมกันสร้างสรรค์ความรู้แบบ Collaboration ด้วย Wiki เช่น Dokuwiki, Mediawiki, TWikiการเล่าเรื่องจากภาพ ด้วย Joomla, Wordpress, Gallery2, Omeka, Wikiศูนย์บริการความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หน่วยงานในสังกัดสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ได้ศึกษาซอฟต์แวร์ในกลุ่ม OSS & Freeware เพื่อการจัดการความรู้ และนำเสนอในรูปแบบ Online Presentation ดังนี้KM with OSS & FreewareView more documents from Boonlert Aroonpiboon. 

การพัฒนาสื่อดิจิทัลในยุคการจัดการความรู้ การพัฒนาคลังความรู้ และการทำงานแบบร่วมมือ จำเป็นต้องคำนึงถึงมาตรฐานเพื่อให้เอกสารแลกเปลี่ยน แสดงผล และเรียกใช้ได้อย่างเหมาะสม สวทช. โดย ศูนย์บริการความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ได้จัดทำเอกสารเผยแพร่แนวทางการพัฒนาสื่อดิจิทัลในยุคการจัดการความรู้ เพื่อเป็นต้นแบบให้กับหน่วยงาน/บุคคลที่สนใจ ดังนี้ (more…)

ดร.ทวีศักดิ์ กออนันตกูล รองผู้อำนวยการ สวทช. ได้ให้แนวทางการจัดการความรู้ ในส่วนวัฒนธรรมความรู้ สวทช. เพื่อช่วยให้การจัดการความรู้ของ สวทช. เป็นไปในแนวทางเดียวกัน ไว้ดังนี้

แผนกลยุทธ์ สวทช. ฉบับที่ 4 ปีงบประมาณ 2550 - 2554 (more…)

บทความวิจัยตีพิมพ์เรื่องสิ่งทออัจฉริยะ จากฐานข้อมูล Thomson ISI พบมีอัตราเพิ่มขึ้นทุกปี ในปี ค.ศ.2000 มีจำนวน 3 เรื่อง ถึงปี ค.ศ.2008 เพิ่มขึ้นเป็นจำนวน 50 เรื่อง ประเทศผู้นำการวิจัย คือ สหรัฐอเมริกา (65) จีน (36) อังกฤษ (20) ญี่ปุ่น (16)  ฝรั่งเศส (15) เกาหลีใต้ (15) ไต้หวัน (14) อิตาลี (13) เยอรมนี (12) สวิสเซอร์แลนด์ (12)  แสดงข้อมูลโดยรวมแบบ Profile / ตาราง Matrix /  แผนที่ Cross-Correlation Map แสดงรายการบรรณานุกรมโครงการวิจัยจากการสนับสนุนทุนวิจัยโดยประเทศสหรัฐ อเมริกา NTIS, U.S. Department of  Commerce ส่วนเอกสารสิทธิบัตรจากฐานข้อมูล Thomson Delphion พบ ประเทศเยอรมนีเป็นผู้นำลำดับ 1 ที่มีการคิดค้นนวัตกรรมสิ่งประดิษฐ์ที่เกี่ยวข้องกับสิ่งทออัจฉริยะที่มุ่ง สู่ภาคอุตสาหกรรมที่มีการขอยื่นจดสิทธิบัตร โดยพบปีที่ยื่นขอมีอัตราเพิ่มขึ้นตลอดมา ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1998 มีจำนวน 5 เรื่อง จนถึงปี ค.ศ.2007 มีจำนวน 120 เรื่อง แสดง Profile ประเทศผู้นำที่มุ่งสู่ขอความคุ้มครองสิ่งประดิษฐ์ สิ่งทออัจฉริยะ DE (157) US (51) CH(21) FR(9) NL(9) แสดงแผนภูมิ Patent Assignee / Countries /  Priority Years / Publication Country คำสำคัญ สิ่งทออัจฉริยะ / Smart textile(s) / บทความวิจัย / โครงการวิจัย / แผนที่ /สิทธิบัตร รายงานสารสนเทศเชิงวิเคราะห์  แผนที่ความรู้ (สิทธิบัตร งานวิจัย) แผนที่เทคโนโลยี สิ่งทออัจฉริยะ Patent Map / Knowledge map Smart Textiles Technology สารสนเทศเชิงวิเคราะห์  ฉบับที่ 3/2552 - 26 ธันวาคม 2551 เรียบเรียงโดย รังสิมา เพ็ชรเม็ดใหญ่ ศูนย์บริการความรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี STKS สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ รายละเอียดเพิ่มเติม

เอกสารสิทธิบัตรเรื่อง Carbon Capture Storage, CCS จากฐานข้อมูล Delphion จำนวน 2183 เรื่อง ตัวอย่างเช่น WO08131132A1 - Capture of Carbon Dioxide (CO2) from Air โดยบริษัท Global Research Technologies LLC ยื่นขอจดสิทธิบัตรเมื่อ 2008-04-17 ประกาศเมื่อ 2008-10-30 เมื่อทำการวิเคราะห์พบ บริษัทผู้นำที่ยื่นขอจด 10 อันดับแรกมาจากประเทศญี่ปุ่นทั้งหมด เช่น Mitsubishi Heavy Ind. Ltd. จัดอยู่ในหมวดหมู่ B01D- performing Operations : Transporting Physical  มากที่สุด ช่วงระยะเวลาของการประกาสคำโฆษณาเรื่องเทคโนโลยี CCS นี้ มีเพิ่มขึ้นทุกปี ตั้งแต่ปี 1999-2008 ในปี 2008 มีจำนวน 151 เรื่อง ส่วนเอกสารงานวิจัยตี พิมพ์ สืบค้นจากฐาน Scopus พบ 586 เรื่อง ประเทศผู้นำเป็นแถบตะวันตกทั้งหมด คือ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ แคนาดา ฝรั่งเศส หน่วยงานผู้นำได้แก่ Carnegie Mellon University, Pittsburgh, United States พบมี 13 บทความ แสดง Profile Top 10 ประเทศผู้นำ แสดงแผนที่ความสัมพันธ์ คำสำคัญ ตารางแสดงความสัมพันธ์หน่วยงานวิจัย ผู้นำ 10 ลำดับแรก x คำสำคัญ คำสำคัญ ดักจับ / ก๊าซคาร์บอนไดออกไซต์ / สภาวะโลกร้อน / แผนที่ / สิทธิบัตร รายงานสารสนเทศเชิงวิเคราะห์  แผนที่ความรู้ (สิทธิบัตร งานวิจัย) เทคโนโลยี Carbon Capture & Storage, CCS Patent Map / Knowledge map Carbon Capture & Storage Technology สารสนเทศเชิงวิเคราะห์  ฉบับที่ 2 /2552 - 28 พฤศจิกายน 2551 เรียบเรียงโดย รังสิมา เพ็ชรเม็ดใหญ่ ศูนย์บริการความรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี STKS สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ รายละเอียดเพิ่มเติม

สิทธิบัตรการประดิษฐ์เทคโนโลยีการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำจำนวน 75 เรื่อง เมื่อวิเคราะห์พบหน่วยงานที่ยื่นขอความคุ้มครองสูงได้แก่ WRT International LLC/ ADA Technologies, Inc. / Schlumberger Technology Corp. ของสหรัฐอเมริกา วิเคราะห์ถึงหมวดหมู่สิทธิบัตร ตามระบบต่างๆ พบ ระบบ IPC – C02FC Chemistry & Metallurgy Treatment สูงสุด ระบบ Derwent Classification - T01 Digital Computer และ D15 Treating Water ระบบ US.Classification - 210 Liquid Purification or separation กลุ่มคำสำคัญในเอกสารสิทธิบัตรพบสูงสุด ได้แก่ estimate, measurement, subsurface model, synthetic zeolite เป็นต้น แสดงสิทธิบัตรเรื่องที่น่าสนใจเช่น US 7103479B2 Method and system for evaluating water usage / US6978794B2 Automatic control method and system for irrigation เป็นต้น ส่วนเอกสารงานวิจัยตีพิมพ์ พบประเทศสหรัฐอเมริกา ผลิตงานวิจัยเรื่องนี้สูงสุดจากหน่วยงาน USDA ARS/ Univ. Arizona จัดอยู่ในหมวดหมู่สาขาวิชา Engineering Civil ส่วนหน่วยงานวิจัยที่ผลิตงานวิจัยสูงสุด คือ Chinese Academy of Science รายงานแสดงผลการวิเคราะห์เป็น กราฟ แผนภูมิ และแผนที่ คำสำคัญ การจัดการทรัพยากรน้ำ / สิทธิบัตร / เอกสารวิจัย / วิเคราะห์ / แผนที่ รายงานสารสนเทศเชิงวิเคราะห์  แผนที่ความรู้ (สิทธิบัตร งานวิจัย) การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ Patent Map / Knowledge map Water Resources Management สารสนเทศเชิงวิเคราะห์  ฉบับที่ 12 /2551 - กันยายน 2551 เรียบเรียงโดย รังสิมา เพ็ชรเม็ดใหญ่ ศูนย์บริการความรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี STKS สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ รายละเอียดเพิ่มเติม

ศูนย์บริการความรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สวทช. จัดทำรายงานเรื่องแผนที่ความรู้/แผนที่สิทธิบัตรเรื่องข้าว มุ่งหวังว่าเพื่อแสดงถึงความก้าวหน้างานวิจัยเรื่องข้าวในระดับนานาชาติบน พื้นฐานจากเอกสารงานวิจัย สิทธิบัตร ที่มีเผยแพร่ให้บริการ ออนไลน์ เพื่อให้เห็นภาพรวมของงานวิจัย เทคโนโลยี นวัตกรรม เรื่องข้าว และเพื่อเป็นการติดตาม ให้เท่าทันความก้าวหน้าเรื่องที่เกี่ยวข้องกับข้าว คำสำคัญ แผนที่ความรู้ / แผนที่สิทธิบัตร / ข้าว / เมล็ดพันธุ์ / ปรับปรุงพันธุ์ / ลูกผสม / ผลผลิต รายงานสารสนเทศเชิงวิเคราะห์  แผนที่ความรู้ (สิทธิบัตร งานวิจัย) แผนที่สิทธิบัตร แผนที่ความรู้ ข้าว (เมล็ดพันธุ์ ปรับปรุงพันธุ์ ลูกผสม ผลผลิต) สารสนเทศเชิงวิเคราะห์  ฉบับที่ 10 /2551 - มิถุนายน เรียบเรียงโดย รังสิมา เพ็ชรเม็ดใหญ่ ศูนย์บริการความรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี STKS สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ รายละเอียดเพิ่มเติม

รายงานแสดงผลการสืบค้นบทความวิจัยเรื่อง ITS จากฐานข้อมูลสำคัญในสาขา Computer Science 6  ฐาน คือ IEEE Xplore / Citeseer / arXiv / Google Scholar / HireWire / OAIster และผลการวิเคราะห์บทความวิจัย จาก ISI:WOS พบสถาบันผู้นำ การวิจัยเรื่องนี้ คือ  Univ.Calif. Berkeley และ MIT บท​ความที่ได้รับการอ้างอิงสูงสุด 24 ครั้ง คือเรื่อง On the accuracy of cellular mobile station location estimation ตีพิมพ์ ในวารสารชื่อ IEEE Transaction on Vehicular Technology คำศัพท์ที่พบสูงสุด​ได้แก่กลุ่มคำ model / system / algorithm สิทธิบัตร ผลการวิเคราะห์พบบริษัท ผู้ถือครองสิทธิบัตรสูงสุด ใน เรื่อง ITS คือ Arrivalstar Inc. จัดอยู่ในหมวดหมู่  Derwent  คือ Digital computers สูงสุด​ ​กลุ่มคำศัพท์สำคัญคือ detect, determine, disclose, obstacle, measure ส่วนสิทธิบัตรที่ยื่นขอพบบริษัท Samsung Electronic Co. Ltd. และบริษัท Siemen, AG เป็นผู้ยื่นขอสูงสุด จัดอยู่ในหมวด​ Physics: Signalling และในระบบหมวดหมู่ Derwent คือ Broadcasting, Radio and line transmission แสดงรายการสิทธิบัตรไทยที่เกี่ยวข้องจราจร คำสำคัญ ระบบขนส่ง / จราจรอัฉริยะ / แผนที่ / บทความวิจัย / สิทธิบัตร รายงานสารสนเทศเชิงวิเคราะห์  แผนที่ความรู้ (สิทธิบัตร งานวิจัย) ระบบขนส่งและจราจรอัจฉริยะ Patent Map / Knowledge map Intelligent Transportation system , ITS สารสนเทศเชิงวิเคราะห์  ฉบับที่ 9/2551 - พฤษภาคม 2551 เรียบเรียงโดย รังสิมา เพ็ชรเม็ดใหญ่ ศูนย์บริการความรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี STKS สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ รายละเอียดเพิ่มเติม

ศวท./ STKS วิเคราะห์บทความวิจัยและสิทธิบัตร เรื่องเทคโนโลยีฮาร์ดดิสไดรฟ์ จากฐานข้อมูลวิชาการ ISI:WOS และ Delphion ผลการวิเคราะห์สรุปได้ดังนี้ วารสารที่มีการตีพิมพ์เรื่อง HDD และได้รับการอ้างอิงสูงสุด คือ IEEE Transactions on Magnetics โดยบทความที่ได้รับการอ้างอิงสูงสุดเท่ากับ 31 ครั้ง มาจากผู้แต่งสถาบัน Dept. Mech. Engn.; Univ. Calif Berkeley, USA. จัดลำดับหน่วยงานผู้นำการวิจัยเรื่อง HDD คือ  Nanyang Tech. Univ.; Singapore  คำสำคัญที่พบสูงสุด คือ design / microactuator รายงานแสดง Profile หน่วยงาน Top 10 พร้อมแผนที่ ผลการวิเคราะห์สิทธิบัตร พบว่าบริษัท Samsung Electronics Co. ltd. เป็นผู้นำสูงสุด ทั้ง Granted Patents และ Application Patents คำศัพท์ที่พบสูงสุด คือ head / mount / actuator / rotate คำสำคัญ ฮาร์ดดิสไดรฟ์ / บทความวิจัย / สิทธิบัตร / วิเคราะห์ / แผนที่ รายงานสารสนเทศเชิงวิเคราะห์  แผนที่ความรู้ (สิทธิบัตร งานวิจัย) ฮาร์ดดิสไดรฟ์ Patent Map / Knowledge map Hard Disk Drive สารสนเทศเชิงวิเคราะห์  ฉบับที่ 8/2551 - เมษายน 2551 เรียบเรียงโดย รังสิมา เพ็ชรเม็ดใหญ่ ศูนย์บริการความรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี STKS สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ รายละเอียดเพิ่มเติม