แกะกล่องงานวิจัย : ‘คิดไบรท์ ไมโครเอไอ’ ฝึกสร้าง AIoT ในแพลตฟอร์มเดียว

📌 เกี่ยวกับอะไร ?

ทุกวันนี้เทคโนโลยี AI เข้ามามีอิทธิพลในการใช้ชีวิตของผู้คนแทบทุกมิติ คนรุ่นใหม่จึงจำเป็นต้องรู้เท่าทันและใช้เทคโนโลยี AI ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ โดยล่าสุดกระทรวงศึกษาธิการได้บรรจุ ‘การเรียนรู้วิธีสร้างโมเดล AI เพื่อประมวลผลข้อมูล’ เป็นหลักสูตรขั้นพื้นฐานของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายหรือเทียบเท่า เพื่อเตรียมความพร้อมทักษะแห่งอนาคตให้แก่เยาวชนไทยแล้ว

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดยศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) พัฒนา KidBright μAI (คิดไบรท์ ไมโครเอไอ) แพลตฟอร์มฝึกเขียนโค้ด สร้างโมเดล AI และอุปกรณ์ AIoT (Artificial Intelligence of Things) แบบครบจบในแพลตฟอร์มเดียว เพื่อการเรียนรู้ที่เป็นระบบ ง่าย และสนุก

แพลตฟอร์ม KidBright μAI ประกอบด้วยสองส่วนหลัก ส่วนแรกคือ บอร์ดสมองกลฝังตัว ทำหน้าที่เป็นอุปกรณ์ AIoT ตัวบอร์ดจะมาพร้อมอุปกรณ์รับสัญญาณภาพและเสียง ตัวรับสัญญาณไวไฟ อุปกรณ์แสดงผลข้อมูล​ (จอและลำโพง) และพอร์ตสำหรับต่อเซนเซอร์จากภายนอก ส่วนที่สองคือ เว็บแอปพลิเคชัน KidBright μAI IDE สำหรับฝึกสร้างโมเดล AI และเขียนโค้ดควบคุมอุปกรณ์

ปัจจุบัน KidBright μAI IDE ใช้สร้างโมเดล AI ได้ 3 ประเภท คือ Image Classification จำแนกประเภทของภาพ Object Detection จำแนกและระบุตำแหน่งวัตถุภายในภาพ และ Voice Classification จำแนกประเภทเสียง ซึ่งทักษะการพัฒนาโมเดลเหล่านี้นำไปประยุกต์ใช้ได้ในหลายอุตสาหกรรม เช่น สมาร์ตโฟน ยานยนต์ การแพทย์ รวมถึงใช้ควบคุมสายการผลิตในโรงงานอุตสาหกรรม

📌 ดีอย่างไร ?

จุดเด่นของ KidBright μAI คือ เรียนรู้ง่าย เหมาะสำหรับใช้ปูพื้นฐานการเขียนโค้ด ฝึก AI และสร้างอุปกรณ์ AIoT ขั้นตอนการเรียนรู้ประกอบด้วย 2 ขั้นตอนหลัก ขั้นแรกคือการฝึกโมเดล AI ผ่านการสร้างชุดข้อมูล การกำกับข้อมูล และการเลือกฟังก์ชันการฝึกที่เหมาะสม ขั้นที่สองคือการฝึกเขียนโค้ดด้วยชุดคำสั่งแบบบล็อก (Blockly) เพื่อให้บอร์ดประมวลผลและทำงานตามที่กำหนด เช่น หากผู้เรียนฝึกให้โมเดล AI จำแนกประเภทภาพได้แล้วว่าเป็นสุนัขหรือแมว ก็อาจเขียนโค้ดสั่งการทำงาน เช่น หากกล้องของบอร์ดจับภาพสุนัขให้เล่นเสียง ‘โฮ่ง’ แต่หากกล้องจับภาพแมวให้เล่นเสียง ‘เหมียว’ แทน

การเรียนรู้ที่เป็นระบบและต่อเนื่องจะช่วยให้ผู้เรียนเกิดความรู้ความเข้าใจแบบองค์รวม เชื่อมโยงองค์ความรู้และประยุกต์ใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้การเรียนรู้ที่ง่าย สนุก และรวดเร็ว จะช่วยเพิ่มโอกาสความสำเร็จในการเรียนรู้ให้แก่ผู้เรียนด้วย

อย่างไรก็ตาม แม้ผู้เรียนไม่มีบอร์ด KidBright μAI ก็สามารถเรียนรู้ทุกขั้นตอนได้ผ่านเว็บแอปพลิเคชัน KidBright AI โดยในแอปฯ จะมีระบบจำลองสถานการณ์ (Simulation) ที่มีหุ่นยนต์ ‘น้องขนมชั้น’ คอยรอรับคำสั่งและแสดงผลให้เห็นแทนการแสดงผลผ่านบอร์ด

📌 ตอบโจทย์อะไร ?

แพลตฟอร์ม KidBright μAI เป็นหนึ่งในตัวอย่างสำคัญของการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อสนับสนุนการสร้างรากฐานทักษะแห่งอนาคตให้แก่เยาวชน เพราะการเรียนรู้การเขียนโค้ด การสร้างโมเดล AI รวมถึงการสร้างอุปกรณ์ AIoT นอกจากจะเป็นการปูพื้นฐานด้านเทคโนโลยีดิจิทัลและปัญญาประดิษฐ์แล้ว ยังช่วยให้พวกเขาได้ฝึกทักษะการคิดวิเคราะห์อย่างเป็นระบบและสร้างสรรค์ พร้อมนำไปใช้ต่อยอดการเรียนรู้ในระดับที่สูงขึ้น และนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีประสิทธิภาพ ที่สำคัญ KidBright μAI ยังเรียนรู้ได้จากทุกที่ ทุกเวลา จึงช่วยลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา เพิ่มโอกาสให้เด็กไทยเข้าถึงเทคโนโลยี AI ได้อย่างเท่าเทียม

📌 สถานะของเทคโนโลยี ?

เนคเทค สวทช. ถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตบอร์ด KidBright μAI ให้แก่บริษัทอิเล็กทรอนิกส์ในประเทศ โดยมีการจัดจำหน่ายเรียบร้อยแล้ว

นอกจากนี้เนคเทคและพันธมิตรยังได้นำอุปกรณ์ KidBright (KidBright Coding และ KidBright μAI) ไปถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องการจัดกระบวนการสอนให้แก่ครูและอาจารย์แล้วมากกว่า 10,000 คน จากกว่า 7,000 สถาบันการศึกษาทั่วประเทศ มีนักเรียนเข้าใช้งานแพลตฟอร์มแล้วมากกว่า 1 ล้านครั้ง

รายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับงานวิจัย : ‘KidBright μAI’ ฝึกเขียนโค้ด สร้างโมเดล AI และอุปกรณ์ AIoT ครบจบในแพลตฟอร์มเดียว

เรียบเรียงโดย ภัทรา สัปปินันทน์ ฝ่ายสร้างสรรค์สื่อและผลิตภัณฑ์ สวทช.
อาร์ตเวิร์กโดย ภัทรา สัปปินันทน์
ภาพประกอบโดย เนคเทค สวทช.