รอว. เป็นประธานในพิธีวางพุ่มดอกไม้ถวายราชสักการะ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เนื่องใน “วันเทคโนโลยีของไทย” ประจำปี 2568

(วันที่ 19 ตุลาคม 2568) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.): นายสุรศักดิ์ พันธ์เจริญวรกุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เป็นประธานในพิธีวางพุ่มดอกไม้ถวายราชสักการะเบื้องหน้าพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (รัชกาลที่ 9) เนื่องใน “วันเทคโนโลยีของไทย” ประจำปี 2568 โดยมี ศาสตราจารย์ ดร.ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวง อว. นางสาวพิมพ์พร ชีวานันท์ เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. ดร.วราภรณ์ รุ่งตระการ รองปลัดกระทรวง ดร.พันธุ์เพิ่มศักดิ์ อารุณี ผู้ช่วยปลัดกระทรวง ดร.วันนี นนท์ศิริ ผู้ตรวจราชการกระทรวง คณะผู้บริหารในสังกัด อว. ข้าราชการและเจ้าหน้าที่ พร้อมด้วย ดร.สุมิตรา จรสโรจน์กุล ผู้อำนวยการศูนย์เทคโนโลยีพลังงานแห่งชาติ (ENTEC) สวทช. เข้าร่วมพิธีเพื่อเทิดพระเกียรติและน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระมหากษัตริย์ รัชกาลที่ 9 ที่ทรงเป็น “พระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย” หลังทรงพระกรุณาบัญชาการปฏิบัติการสาธิตทำฝนหลวงด้วยพระองค์เอง เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม พ.ศ. 2515 ณ อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี

“วันเทคโนโลยีของไทย” ตรงกับวันที่ 19 ตุลาคมของทุกปี ซึ่งเป็นวันที่คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2543 เห็นชอบกำหนดขึ้นเพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ในฐานะที่ทรงเป็น “พระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย” และเป็นวันสำคัญทางประวัติศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับ “โครงการพระราชดำริฝนหลวง”

ย้อนไปเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม พ.ศ. 2515 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้ทรงอำนวยการสาธิตการทำฝนเทียมสูตรใหม่ครั้งแรกของโลกด้วยพระองค์เอง ณ เขื่อนแก่งกระจาน อำเภอแก่งกระจาน จังหวัดเพชรบุรี

ในการสาธิตครั้งนั้น พระองค์ทรงสามารถบังคับหรือชักนำฝนให้ตกลงสู่อ่างเก็บน้ำเขื่อนแก่งกระจานซึ่งเป็นพื้นที่เป้าหมายได้อย่างแม่นยำ ภายในเวลาประมาณ 5 ชั่วโมง ท่ามกลางสายตาของคณะผู้แทนรัฐบาลจากต่างประเทศและนักวิทยาศาสตร์ที่มาสังเกตการณ์ ทำให้เป็นที่ประจักษ์ถึงพระอัจฉริยภาพและเป็นที่อัศจรรย์ใจอย่างยิ่ง การสาธิตครั้งนี้นับเป็นต้นกำเนิดของเทคโนโลยีฝนหลวงที่ได้พัฒนามาจนถึงปัจจุบัน และเป็นที่มาของการถวายพระราชสมัญญานาม “พระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย” โดยมีพระราชดำริและพระราชทานโครงการต่าง ๆ อีกมากมาย เช่น โครงการแกล้งดิน โครงการกังหันน้ำชัยพัฒนา และโครงการคลองลัดโพธิ์ ซึ่งล้วนเป็นการนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้เพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืนของประเทศ

สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ตระหนักดีว่านวัตกรรมคือหัวใจของการพัฒนาประเทศ จึงขอประกาศเจตนารมณ์ในการสานต่อพระราชปณิธานของทั้งสองพระองค์อย่างเต็มกำลัง ด้วยการพลิกโฉมงานวิจัย โดยมุ่งเน้นการวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีล้ำสมัยที่สามารถแก้ไขปัญหาสำคัญของประเทศ เช่น วิกฤตสิ่งแวดล้อม ความมั่นคงทางอาหาร และสุขภาพ พร้อมทั้งสร้างพลังคนไทย โดยผลักดันให้เกิดการประยุกต์ใช้นวัตกรรมอย่างกว้างขวางในภาคอุตสาหกรรมและภาคประชาชน เพื่อส่งเสริมให้คนไทย “พึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน” ตามแนวพระราชดำริ และก้าวสู่เวทีโลก โดยเดินหน้าสร้างขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศให้ทัดเทียมนานาชาติ เพื่อให้เทคโนโลยีและนวัตกรรมของคนไทยเป็นที่ยอมรับและสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจระดับโลกอย่างแท้จริง “เราจะใช้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม เป็นรากฐานอันแข็งแกร่ง นำพาประเทศไทยก้าวข้ามทุกความท้าทาย สู่ความมั่งคั่งและยั่งยืนตามรอยพระยุคลบาทต่อไป”