ที่ปรึกษา (อดีตผู้บริหาร) และพนักงาน สวทช. ได้รับรางวัลในงานเชิดชูเกียรติด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ และงานเครือข่ายพลังสื่อสารวิทยาศาสตร์ประเทศไทย ภายใต้โครงการ THAILAND SCIENCE COMMUNICATION AWARDS AND NETWORK 2025

 เมื่อวันที่ 14 สิงหาคม ศ.ดร. ศุภชัย ปทุมนากุล ปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เป็นประธานในงาน THAILAND SCIENCE COMMUNICATION AWARDS AND NETWORK 2025 โดยมี นายวิเชียร สุขสร้อย เลขานุการรัฐมนตรี รมว.อว. นายสุวรงค์ วงษ์ศิริ รักษาการแทน ผู้อำนวยการองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) หรือ NSM และผู้บริหารหน่วยงานเครือข่ายสื่อสารวิทยาศาสตร์ เข้าร่วม พร้อมมอบรางวัล Science Communication Award 2025 ในงานมหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ ปี 2568 (NST Fair 2025) ที่ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์

ซึ่งทุกวันนี้สังคมไทยพึ่งพาวิทยาศาสตร์ในหลากหลายมิติ ทั้งด้านสุขภาพ เกษตรกรรม สิ่งแวดล้อม ด้านเศรษฐกิจนวัตกรรมใหม่ เช่น การเงิน ดิจิทัล AI ซึ่งมีบทบาทมากขึ้น ทั้งงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์ การสร้างองค์ความรู้และนวัตกรรมใหม่ที่บางอย่างก็อาจเข้าใจได้ยากสำหรับประชาชน แต่นักสื่อสารวิทยาศาสตร์ หรือ การสื่อสารวิทยาศาสตร์ ล้วนเป็นพลังสำคัญที่จะช่วยให้สังคม ประชาชน เยาวชนได้เรียนรู้ เข้าใจ และเท่าทันสิ่งใหม่ที่กำลังเกิดขึ้นในประเทศไทย และประชาคมโลก พร้อมรับมือกับอนาคตที่ไม่แน่นอนและเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว…..

“นักวิทยาศาสตร์ต้องคิดถึงสังคมและประชาชน” — ศาสตราจารย์ ดร.ไพรัช ธัชยพงษ์ ประธานมูลนิธิสารสนเทศตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

การสื่อสารเรื่องวิทยาศาสตร์ให้เข้าใจนั้น อาจไม่ใช่เรื่องง่ายนัก โดยเฉพาะเมื่อเนื้อหาทางวิทยาศาสตร์มักเต็มไปด้วยความซับซ้อนและศัพท์เฉพาะ แต่ในยุคปัจจุบัน สื่อสมัยใหม่ได้พัฒนาไปอย่างมาก โดยเฉพาะโซเชียลมีเดียที่เปิดพื้นที่ให้ผู้คนเข้าถึงความรู้ได้หลากหลายช่องทาง เช่น หากเราสนใจเรื่องควอนตัม และมีพื้นฐานอยู่บ้าง การค้นคว้าเพิ่มเติมผ่าน YouTube ก็สามารถช่วยให้เราเข้าใจเนื้อหาได้ลึกซึ้งขึ้นอย่างน่าทึ่ง

การสื่อสารวิทยาศาสตร์จึงมีสองด้านสำคัญ ทั้งผู้ส่งสารและผู้รับสาร ผู้สื่อสารต้องมีความสามารถในการถ่ายทอดเนื้อหาให้เข้าใจง่าย โดยไม่ลดทอนสาระสำคัญ ขณะเดียวกัน ผู้รับสารก็ต้องมีความตั้งใจและเปิดใจเรียนรู้ เพราะแม้เราจะพยายามอธิบายให้เรียบง่ายเพียงใด หากเนื้อหาถูกลดทอนมากเกินไป ก็อาจไม่เกิดความรู้ที่แท้จริงได้ ดังนั้น การสื่อสารที่ดีควรอยู่ในจุดสมดุล—เข้าใจง่าย แต่ยังคงคุณค่าทางวิชาการไว้ครบถ้วน

“ท้ายที่สุด สิ่งที่ทำให้วิทยาศาสตร์น่าสนใจและเข้าถึงใจผู้คน คือการได้เห็นข้อเท็จจริง ได้สัมผัสของจริงจากผู้ที่ลงมือทำจริง เพื่อให้เยาวชนเข้าใจว่า นักวิทยาศาสตร์ไทยทำอะไร และมีบทบาทอย่างไรต่อสังคม การเป็นนักวิทยาศาสตร์จึงไม่ใช่แค่การค้นคว้าในห้องแล็บ แต่ต้องคิดถึงประชาชน คิดถึงสังคม และที่สำคัญต้องช่วยลดช่องว่างแห่งความเข้าใจในสังคมไทย” ศาสตราจารย์ ดร.ไพรัช กล่าว

“รางวัลแห่งความทุ่มเท เพื่อสื่อสารวิทยาศาสตร์ให้เข้าถึงใจคนไทย”

รางวัล Science Communication Award 2025 ถือเป็นรางวัลที่ NSM ได้มอบให้กับองค์กร บุคลากร และผลงานที่มีความโดดเด่น ถือเป็นรางวัลแห่งความสำเร็จด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ของประเทศไทยที่มีผลงานเป็นที่ประจักษ์ต่อสาธารณชน ที่ทุกท่านได้อุทิศตน และเป็นต้นแบบ เป็นแรงบันดาลใจสำหรับนักสื่อสารวิทยาศาสตร์รุ่นต่อ ๆ ไป

✨ปีนี้ รางวัลการสื่อสารวิทยาศาสตร์ดีเด่น แบ่งเป็น 4 ประเภท
รางวัลเกียรติยศด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ ได้แก่
🏆 รายชื่อผู้ได้รับรางวัล Science Communication Award 2025
แบ่งออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่:

🔹 รางวัลเกียรติยศด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์
– ศ.เกียรติคุณ ดร.ยงยุทธ ยุทธวงศ์
อดีตผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ สวทช.
– ศ.ดร.ไพรัช ธัชยพงษ์
อดีตผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ สวทช.
– รศ.ดร.กำจัด มงคลกุล

🔹 รางวัลนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ดีเด่น
– ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์
– ดร.นำชัย ชีววิวรรธน์
ผู้อำนวยการฝ่ายเผยแพร่วิทยาศาสตร์ สวทช.
– ดร.แทนไท ประเสริฐกุล
– ดร.ศรัณย์ โปษยะจินดา
– นายกรทอง วิริยะเศวตกุล

🔹 รางวัลองค์กรสื่อสารวิทยาศาสตร์ดีเด่น
– สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ
– สมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทย
– องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย
– สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ

🔹 รางวัลผลงานสื่อสารวิทยาศาสตร์ดีเด่น
– รายการ The Secret Sauce
– รายการ ดูให้รู้ – Dohiru
– Facebook Page: วิทย์สนุกรอบตัว
– รายการ ความ (ไม่) รู้รอบตัว
– YouTube Channel: KongGreenGreen

คณะจัดงานหวังว่าเป็นอย่างยิ่งว่าโครงการ THAILAND SCIENCE COMMUNICATION AWARDS AND NETWORK 2025 ครั้งนี้ จะสามารถยกระดับการสื่อสารวิทยาศาสตร์ให้มีศักยภาพเพิ่มมากขึ้น สร้างแรงจูงใจให้เกิดการผลิตผลงานที่มีคุณภาพ และที่สำคัญคือจะทำให้เกิดความร่วมมือและแรงกระเพื่อมด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ให้เป็นที่รู้จักในสังคมไทยอย่างกว้างขวาง อีกทั้งส่งเสริมให้เกิดเครือข่ายสานพลังความร่วมมือเพื่อขับเคลื่อนการรู้วิทยาศาสตร์ของสังคมไทยต่อไป ซึ่งจะนำไปสู่การสร้างสังคมไทยที่มีความตระหนักรู้และเข้าใจในวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอย่างยั่งยืน

หมายเหตุ
ภาพและข่าวโดย องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ