ปลูกขิงปลอดภัย พืชทางเลือก สร้างรายได้

ปลูกขิงปลอดภัย พืชทางเลือก สร้างรายได้

“ดินทุ่งกุลาเป็นดินเค็ม ถ้าปลูกขิงแล้วได้ผลผลิต จะเป็นความภาคภูมิใจของคนทุ่งกุลา” อุดร เยี่ยมไธสงค์ ประธานกลุ่มแปลงใหญ่ข้าวบ้านเชือกกลาง ต.จิกสังข์ทอง อ.ราษีไศล จ.ศรีสะเกษ ย้อนความตั้งใจเมื่อครั้งตอบรับสำนักงานเกษตรจังหวัดศรีสะเกษเข้าร่วมทดสอบปลูกขิงปลอดภัย เป็นพืชทางเลือกสร้างรายได้เสริม วิถีเกษตรของชาวบ้านเชือกกลางทำนาข้าวเป็นหลัก ด้วยสภาพดินเค็มเป็นข้อจำกัดชนิดพืชที่จะนำมาปลูกในพื้นที่ ชาวบ้านเคยปลูกถั่วพร้า กระเจี๊ยบเป็นพืชหลังนา ปลูกกระชายตามหัวไร่ปลายนา ส่วนขิง ชาวบ้านคุ้นเคยกับขิงเล็กหรือขิงบ้านที่มีปลูกบ้างเป็นบางครัวเรือน  หลังตอบรับเข้าร่วมปลูกขิง อุดร ชักชวนสมาชิกจากกลุ่มแปลงใหญ่ข้าวบ้านเชือกกลางได้อีก 6 คนเข้าร่วมเรียนรู้การปลูกขิงจาก สวทช. ก่อนแยกย้ายจัดสรรพื้นที่เพื่อปลูกขิงคนละ 50-100 ตารางวา โดย อุดร ใช้พื้นที่บริเวณป่าหม่อนทำแปลงปลูกขิงประมาณ 100 ตารางวา ด้วยเป็นพื้นที่ดินดอนและมีแหล่งน้ำ “ฟังที่อาจารย์ให้ความรู้ ก็ยากเหมือนกันนะ มีหลายขั้นตอน ต้องเตรียมแปลงก่อนแล้วชำขิงให้ออกยอดก่อนแล้วค่อยย้ายปลูก เราก็ทำตามเป๊ะๆ”  ฤดูกาลผลิตปี 2566

ภูมิปัญญาผสานนวัตกรรม ยกระดับ “ผ้าทอพื้นเมืองทุ่งกุลา”

ภูมิปัญญาผสานนวัตกรรม ยกระดับ “ผ้าทอพื้นเมืองทุ่งกุลา”

“เดี๋ยวนี้ทำนาก็สู้ทำผ้าไม่ได้” คำบอกเล่าจาก ลำไพร ยางสุข ประธานกลุ่มอาชีพทอผ้าไหมบ้านม่วงสวรรค์ ต.ไพรขลา อ.ชุมพลบุรี จ.สุรินทร์ สะท้อนถึงความสำคัญของงานทอผ้าพื้นเมืองที่มีบทบาทต่อเศรษฐกิจครัวเรือน ไม่ต่างจาก สุภา อิ่มบุตร ประธานกลุ่มทอผ้าแม่สุภาผ้าไทย ต.ทุ่งหลวง อ.สุวรรณภูมิ จ.ร้อยเอ็ด ที่ส่งเสริมให้สมาชิกกลุ่มสร้างรายได้จากงานทอผ้าเดือนละไม่ต่ำกว่าหมื่นบาท จากงานอดิเรกหลังเสร็จสิ้นการทำนาในแต่ละวัน ทอผ้าไว้ใช้เองในครัวเรือนสู่การค้าซื้อขายและสร้างรายได้ที่จับต้องได้เร็วกว่าทำนา กลายเป็นอาชีพหลักของเธอทั้งสองที่ต่างผ่านช่วงเวลากินอยู่หลับนอนคากี่ทอ เพื่อสร้างสรรค์ชิ้นงานให้เป็นเม็ดเงินส่งลูกเรียนจบปริญญา เติมความรู้ เสริมงานศิลป์ สร้างอัตลักษณ์ลายผ้าประจำถิ่น “บ้านม่วงสวรรค์เป็นหมู่บ้านปลูกหม่อนเลี้ยงไหมและผลิตผ้าไหมเยอะ จากเป็นอาชีพเสริมมีแม่ค้ามารับซื้อ 300-500 บาท/ผืน เดี๋ยวนี้เป็นอาชีพหลัก ราคาผ้าก็หลักพัน ถ้าย้อมสีธรรมชาติบางผืนก็เป็นหมื่น” เดิมทีในหมู่บ้านต่างคนต่างทอผ้า แต่หลังจากได้รวมกลุ่มและขึ้นทะเบียนกลุ่มทอผ้าเมื่อปี พ.ศ. 2550 เปิดโอกาสให้ได้ออกร้านจำหน่ายและเรียนรู้จากหน่วยงานต่างๆ ปัจจุบันกลุ่มอาชีพทอผ้าไหมบ้านม่วงสวรรค์มีสมาชิก 24 คน แต่ละคนทอผ้าเองทุกกระบวนการเป็นวิถีประจำวัน

พัฒนายกระดับเกษตรกรผู้เลี้ยงโคเนื้อพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม

พัฒนายกระดับเกษตรกรผู้เลี้ยงโคเนื้อพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม

โคเนื้อที่เกษตรกรเลี้ยงส่วนใหญ่เป็นพันธุ์พื้นเมืองและลูกผสมอเมริกันบราห์มัน ซึ่งนิยมส่งออกเป็นโคมีชีวิตไปเวียดนามและจีน แต่ในช่วงที่ผ่านมาเกษตรกรได้รับผลกระทบจากการส่งออกทำให้เกิดวิกฤติราคาโคเนื้อตกต่ำ ขณะที่โคเนื้อลูกผสมแองกัส วากิวและชาร์โรเล่ส์เป็นที่ต้องการของตลาดในประเทศและขายได้ราคาดี เพื่อใช้ผลิตเนื้อโคตอบโจทย์ความต้องการบริโภคเนื้อโคขุนคุณภาพไขมันแทรก แต่เกษตรกรผู้เลี้ยงโคยังคงประสบปัญหาการเลี้ยงในหลายด้าน ทั้งองค์ความรู้และเทคโนโลยี ต้นทุนอาหาร โรคระบาด และการตลาด สถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) ร่วมกับหน่วยงานปศุสัตว์จังหวัดในเขตพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้และหน่วยงานพันธมิตร ดำเนินโครงการพัฒนายกระดับเกษตรกรผู้เลี้ยงโคเนื้อพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ ด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีให้เกษตรกรสามารถผลิตโคคุณภาพดี พัฒนากระบวนการเลี้ยงตั้งแต่ต้นน้ำถึงปลายน้ำ ได้รับมาตรฐานฟาร์ม พัฒนาโคลูกผสมสู่ตลาดพรีเมียมและสร้างนวัตกรชุมชน (นักผสมเทียมอาสา) ปลูกพืชอาหารสัตว์ ลดต้นทุนค่าอาหารเลี้ยงโคเนื้อ  ในยุคที่ข้าวของมีราคาแพง ไม่เว้นแม้แต่ฟางอัดก้อน หญ้าอาหารโคหรืออาหารสัตว์สำเร็จรูป ส่งผลกระทบต่อเกษตรกรผู้เลี้ยงโคที่ต้องแบกรับต้นทุนการผลิตที่สูง ด้วยระยะเวลาการเลี้ยงโคเนื้อที่ค่อนข้างนานกว่าจะได้รับผลตอบแทน ขณะที่พื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ประสบภัยแล้ง ขาดแคลนพืชอาหารสัตว์ เกษตรกรจำต้องกักตุนฟางอัดก้อนเพื่อใช้เลี้ยงโคเนื้อตลอดทั้งปี แต่การให้ฟางเป็นอาหารเพียงอย่างเดียว ทำให้โคได้รับโภชนะไม่ครบถ้วน ส่งผลต่อคุณภาพของโคและราคาจำหน่าย ปัญญา เชื้อกล้า ผู้ใหญ่บ้านบ้านโนนสังข์ ต.ด่าน อ.ราษีไศล

สท.-ไบโอเทคจับมือหน่วยงานพันธมิตร เติมความรู้-เทคโนโลยี “ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี” ให้เกษตรกรมหาสารคาม

สท.-ไบโอเทคจับมือหน่วยงานพันธมิตร เติมความรู้-เทคโนโลยี “ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี” ให้เกษตรกรมหาสารคาม

เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2568 สถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สวทช. ร่วมกับศูนย์วิจัยข้าวขอนแก่น สำนักงานเกษตรอำเภอพยัคฆภูมิพิสัย และสำนักงานเกษตรจังหวัดมหาสารคาม จัดอบรมเชิงปฏิบัติการเรื่อง “การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี การใช้จุลินทรีย์กลุ่มเร่งการย่อยสลายเศษวัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรและกลุ่มควบคุมโรคพืชและแมลงศัตรูพืช” ณ วิสาหกิจชุมชนศูนย์ข้าวชุมชนบ้านเก่าน้อย ต.หนองบัวแก้ว อ.พยัคฆภูมิพิสัย จ.มหาสารคาม โดยมีเกษตรกรแกนนำจากเครือข่ายผู้ปลูกข้าวในอำเภอพยัคฆภูมิพิสัยและอำเภอแกดำ จังหวัดมหาสารคาม รวม 60 คน เข้าร่วมเรียนรู้การผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีไว้ใช้เอง เพื่อลดต้นทุนการผลิตและเพิ่มผลผลิตข้าว นอกจากนี้เกษตรกรยังได้รู้จักและเข้าถึงผลงานวิจัยและเทคโนโลยีของ สวทช. ที่นำไปใช้เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตข้าวด้วย ซึ่งเกษตรกรแกนนำที่เข้าร่วมอบรมครั้งนี้มาจากวิสาหกิจชุมชนเกษตรผสมผสานบ้านหนองฮี ต.เมืองเตา วิสาหกิจชุมชนศูนย์ข้าวชุมชนบ้านเก่าน้อย ต.หนองบัวแก้ว วิสาหกิจชุมชนศูนย์ข้าวชุมชนบ้านหนองห้าง ต.ปะหลาน กลุ่มบ้านสระแคน ต.ราษฎร์พัฒนา กลุ่มบ้านตะโงน ต.เวียงชัย

สท. ร่วมงานเทศกาลดอกลำดวนบานฯ ศรีสะเกษ นำเสนอเทคโนโลยีด้านสิ่งทอยกระดับผ้าไทย

สท. ร่วมงานเทศกาลดอกลำดวนบานฯ ศรีสะเกษ นำเสนอเทคโนโลยีด้านสิ่งทอยกระดับผ้าไทย

เมื่อวันที่ 12-16 มีนาคม 2568 สถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) สวทช. ร่วมกับพัฒนาชุมชนจังหวัดศรีสะเกษ จัดกิจกรรม “เรียนรู้ สร้างสรรค์กับเทคโนโลยีสิ่งทอ สวทช.” พร้อมทั้งจัดแสดงผลิตภัณฑ์ผ้าไหมย้อมสีธรรมชาติจากพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ที่ได้รับการยกระดับด้วยเทคโนโลยีของ สวทช. ภายในงานเทศกาลดอกลำดวนบาน สืบสานประเพณีสี่เผ่าไทยศรีสะเกษ โดยได้รับเกียรติจากนายอนุพงศ์ สุขสมนิตย์ ผู้ว่าราชการจังหวัดศรีสะเกษ เยี่ยมชมบูธกิจกรรมของ สวทช. และมีผู้สนใจเข้าร่วมกิจกรรมกว่า 100 คน กิจกรรมดังกล่าวมุ่งสร้างการรับรู้และส่งเสริมการนำเทคโนโลยีมาพัฒนาและเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์พื้นบ้าน โดย สท. ได้นำเทคโนโลยีด้านสิ่งทอที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตผ้าไหม ได้แก่ การลอกกาวไหมด้วยเอนไซม์ซิลค์โปร (SilkPro) ที่สามารถลอกกาวออกได้อย่างมีประสิทธิภาพและรักษาคุณภาพของเส้นไหม การใช้แป้งพิมพ์สีธรรมชาติ Magik Color และการใช้นาโนเทคโนโลยีเพื่อเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์สิ่งทอไทยให้มีความหลากหลาย ตอบโจทย์ความต้องการของตลาด

สท.-ไบโอเทคขยายผลข้าวสายพันธุ์ใหม่-ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีกับเกษตรกรทุ่งกุลาฯ สุรินทร์-มหาสารคาม

สท.-ไบโอเทคขยายผลข้าวสายพันธุ์ใหม่-ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีกับเกษตรกรทุ่งกุลาฯ สุรินทร์-มหาสารคาม

เมื่อวันที่ 13-18 มกราคม 2568 น.ส.ทิฆัมพร แสงโสภา นักวิชาการสถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) และคณะ พร้อมด้วย ดร.ศรีสวัสดิ์ ขันทอง กลุ่มวิจัยเทคโนโลยีชีวภาพพืชและการจัดการแบบบูรณาการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สวทช. ลงพื้นที่ประชุมหารือและประเมินความพร้อมกลุ่มเกษตรกรอำเภอท่าตูม อำเภอชุมพลบุรี จังหวัดสุรินทร์ และอำเภอพยัคฆภูมิพิสัย จังหวัดมหาสารคาม รวม 15 กลุ่ม ที่จะเข้าร่วมรับการถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีและการจัดทำแปลงสาธิตการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี การทดสอบข้าวสายพันธุ์ใหม่ และการใช้จุลินทรีย์เพื่อยับยั้งโรคพืชและย่อยสลายตอซังข้าวในฤดูกาลผลิต 2568 พร้อมทั้งติดตามเกษตรกรที่ได้รับการถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีข้าวสายพันธุ์ใหม่และการผลิตเมล็ดพันธุ์คุณภาพดีเมื่อปี 2567 ข้าวสายพันธุ์ใหม่ 6 สายพันธุ์ เป็นผลงานการปรับปรุงพันธุ์ข้าวโดยนักวิจัยไบโอเทค ประกอบด้วย 3 กลุ่มพันธุ์ข้าว 6 สายพันธุ์ คือ

สท.-ศูนย์วิจัยข้าวสุรินทร์ ยกระดับเกษตรกรแกนนำทุ่งกุลาร้องไห้ตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวด้วยตนเอง

สท.-ศูนย์วิจัยข้าวสุรินทร์ ยกระดับเกษตรกรแกนนำทุ่งกุลาร้องไห้ตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าวด้วยตนเอง

เมื่อวันที่ 17 ธันวาคม 2567 สถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) สวทช. ร่วมกับ ศูนย์วิจัยข้าวสุรินทร์ จัดกิจกรรมถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยี “การบริหารจัดการหลังการเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์ข้าวและการตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ข้าว” ให้เกษตรกรแกนนำผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวในพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้จังหวัดสุรินทร์และจังหวัดมหาสารคาม ณ ศูนย์วิจัยข้าวสุรินทร์ ต.แกใหญ่ อ.เมืองสุรินทร์ จ.สุรินทร์ โดยนายธานี ชื่นบาน ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยข้าวสุรินทร์ ได้กล่าวต้อนรับเกษตรกรแกนนำทั้ง 50 ราย ที่เข้าร่วมกิจกรรมเรียนรู้และศึกษาดูงานกระบวนการจัดการหลังเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์ข้าว พร้อมทั้งฝึกปฏิบัติการตรวจสอบความงอกและตรวจสอบความบริสุทธิ์เมล็ดพันธุ์ที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ เพื่อให้สามารถตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ของตนเองได้เบื้องต้น  การตรวจสอบความงอกของเมล็ดพันธุ์ข้าวต้องมีเปอร์เซ็นต์ความงอกไม่ต่ำกว่า 80% สำหรับการตรวจสอบความบริสุทธิ์ของเมล็ดพันธุ์เป็นการวิเคราะห์องค์ประกอบตัวอย่างเมล็ดพันธุ์ด้านกายภาพ 4 ด้าน ได้แก่ เมล็ดพันธุ์สุทธิ (เมล็ดข้าวที่มีเปลือกหุ้ม หรือเปลือกหุ้มหลุดออกแล้ว เมล็ดหักแตกที่มีขนาดใหญ่เกินครึ่งหนึ่ง และเมล็ดเป็นโรคที่ยังคงลักษณะเป็นเมล็ดข้าว ซึ่งเมล็ดพันธุ์สุทธิจะนำไปทดสอบความงอก) สิ่งเจือปน (เช่น

สวทช. นำสำนักงบประมาณติดตามโครงการยกระดับคุณภาพผลิตข้าว-พืชหลังนา-เลี้ยงโคเนื้อทุ่งกุลาร้องไห้ จ.สุรินทร์

สวทช. นำสำนักงบประมาณติดตามโครงการยกระดับคุณภาพผลิตข้าว-พืชหลังนา-เลี้ยงโคเนื้อทุ่งกุลาร้องไห้ จ.สุรินทร์

เมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน 2567 นางสาววิราภรณ์ มงคลไชยสิทธิ์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ในฐานะผู้อำนวยการสถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) สวทช. ดร.มีชัย เซี่ยงหลิว นักวิจัยทีมวิจัยนวัตกรรมด้านเทคโนโลยีชีวภาพพืชและการเกษตรแบบแม่นยำ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) นำคณะนักวิเคราะห์จากสำนักงบประมาณ ลงพื้นที่ติดตามการดำเนินงานโครงการยกระดับคุณภาพชีวิต พื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ ด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม (วทน.) ในโครงการการยกระดับคุณภาพมาตรฐานการผลิตข้าวและสร้างรายได้เสริมให้กับเกษตรกรพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้: วิสาหกิจชุมชนผู้ผลิตข้าวหอมมะลิคุณภาพดีบ้านโนนทองหลาง จ.สุรินทร์ นางสาววิราภรณ์ มงคลไชยสิทธิ์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการ สวทช. กล่าวว่า สวทช. ได้ดำเนินงานในพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ตั้งแต่ปี 2562 โดยมีเป้าหมายในการนำองค์ความรู้และเทคโนโลยียกระดับและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตข้าวในพื้นที่ทุ่งกุลาร้องไห้ เพื่อให้เกษตรกรในเขตพื้นที่มีความมั่นคงด้านอาหาร เพิ่มผลผลิต ลดต้นทุน และลดความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ต่อมาในปี 2567