Write It Right? ศัพท์วิทย์สะกิดใจ คอลัมน์ประจำ

สารพัดสารเพที่เรียกว่า เพย์โหลด (Payload)

เรื่องโดย กองบรรณาธิการ


“เพย์โหลด” (payload) เป็นคำที่เราอาจไม่ได้ยินบ่อยนัก แต่ที่จริงมีใช้กันหลายวงการ เช่น การขนส่ง ทหาร อวกาศ รวมถึงคอมพิวเตอร์

ถ้าดูความหมายจากพจนานุกรมภาษาอังกฤษทั้งหลายก็พอสรุปได้ง่าย ๆ ว่า เพย์โหลด หมายถึง น้ำหนักบรรทุกที่มีประโยชน์ เป็นสิ่งที่พาหนะบรรทุกไปเพื่อใช้ปฏิบัติภารกิจตามจุดประสงค์ที่กำหนด ดังนั้นมันจึงเป็นอะไรก็ได้ที่ตอบวัตถุประสงค์ของภารกิจนั้น นึกภาพว่าถ้าเป็นรถบรรทุกขนส่งสินค้า เพย์โหลดก็คือสินค้าที่จะนำไปส่งลูกค้า ถ้าเป็นเครื่องบินพาณิชย์ เพย์โหลดคือผู้โดยสารและสัมภาระทั้งหมดที่ต้องส่งถึงสนามบินปลายทาง

ส่วนในวงการทหาร คำว่าเพย์โหลดจะหมายถึงยุทโธปกรณ์หรืออาวุธที่บรรทุกไปกับพาหนะ เช่น ระเบิดที่ติดไปกับเครื่องบินรบ อุปกรณ์สอดแนมที่ติดไปกับโดรน

เพย์โหลดวงการอวกาศก็เช่นเดียวกัน มันหมายถึงสารพัดสิ่งที่ส่งไปพร้อมกับจรวดเพื่อใช้ปฏิบัติภารกิจตามที่ตั้งไว้ ดังนั้นมันอาจจะเป็นดาวเทียมที่ใช้เพื่อการสื่อสาร นำทาง สำรวจโลก เป็นยานสำรวจที่ส่งไปโคจร ลงจอด หรือถ่ายภาพ เป็นยานอวกาศที่ขนส่งมนุษย์และเสบียงไปยังสถานีอวกาศนานาชาติ หรือเป็นอุปกรณ์ทดลองวิทยาศาสตร์อย่างเพย์โหลดของโครงการ Thailand Liquid Crystals in Space (TLC) ที่ส่งขึ้นไปเพื่อทดลองเกี่ยวกับผลึกเหลว (liquid crystal) ในสภาวะแรงโน้มถ่วงต่ำบนสถานีอวกาศ

ในวงการคอมพิวเตอร์ก็มีคำว่า เพย์โหลด เช่นกัน รากศัพท์ก็มาแนวเดียวกันคือเป็นการส่งของซึ่งหมายถึง “ข้อมูล” ผ่านเครือข่าย โดยอาจเป็นข้อมูลจริงทั่วไป หรือในด้านความปลอดภัยทางไซเบอร์จะหมายถึงโค้ดอันตรายที่แฝงมาตามอีเมลหรือไฟล์แนบเพื่อใช้โจมตีระบบปฏิบัติการของคอมพิวเตอร์

จากความหมายที่กล่าวมา เพย์โหลดจึงไม่ใช่แค่ “สิ่งของธรรมดา” แต่เป็น “สิ่งของที่มีภาระหน้าที่ติดตัวไปด้วย” และเป็นหัวใจสำคัญของภารกิจนั้น ๆ

About Author