ถั่วเขียวพันธุ์ดี KUML#8 ที่ ‘เมืองจันทร์ ศรีสะเกษ’

ถั่วเขียวพันธุ์ดี KUML#8 ที่ ‘เมืองจันทร์ ศรีสะเกษ’

“เราได้ของดี ไม่ปล่อยแล้ว เสน่ห์ของ KUML เมล็ดโต เก็บง่าย ทำให้ดินสมบูรณ์ ไม่ต้องพึ่งเคมี” ถนัด ขันติวงษ์ รองประธานกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ถั่วเขียวชุมชนอำเภอเมืองจันทร์ ต.เมืองจันทร์ อ.เมืองจันทร์ จ.ศรีสะเกษ เล่าถึงถั่วเขียว KUML#8 ที่เขาและสมาชิกกลุ่มฯ ได้นำมาปลูกเป็นพืชหลังนา ไม่ต่างจากพื้นที่ทำนาแห่งอื่น พันธุ์ถั่วเขียวที่เกษตรกรในอำเภอเมืองจันทร์ปลูกสืบกันมามีขนาดเมล็ดเล็ก เก็บเกี่ยวยาก ให้ผลผลิตน้อยและราคาต่ำ จึงทำให้เกษตรกรหันไปปลูกพืชหลังนาชนิดอื่น จนเมื่อช่วงปี พ.ศ. 2565 เกษตรอำเภอเมืองจันทร์ได้นำถั่วเขียวเข้ามาส่งเสริมในพื้นที่อีกครั้ง แต่เป็นพันธุ์ KUML ซึ่ง ถนัด เป็นหนึ่งในเกษตรกรที่ได้รับเมล็ดพันธุ์ 5 กิโลกรัม สำหรับปลูกในพื้นที่ 1 ไร่ ด้วยเหตุผลที่ต้องการลด ละ เลิกการใช้สารเคมี

‘ชันโรง’ กับสร้างอาชีพชุมชนชายแดนใต้

‘ชันโรง’ กับสร้างอาชีพชุมชนชายแดนใต้

“เราอยู่เฉยๆ ก็ได้ตังค์ แต่ทำให้คนอื่นมีรายได้ เขาอยู่ได้ เราอยู่ได้” คำบอกเล่าจาก มะราซะ มะโรง คุณครูอนุบาลและประธานวิสาหกิจชุมชนกลุ่มผู้เลี้ยงชันโรงอำเภอแว้ง จ.นราธิวาส ถึงรายได้เสริมของเขาที่อาจเป็นรายได้หลักให้อีกหลายชีวิตในชุมชนจากแมลงผสมเกสรที่ชื่อว่า “ชันโรง” หรือที่คนในพื้นที่ชายแดนใต้เรียกว่า “กลูโละ” ในช่วงสถานการณ์วิกฤตโควิด-19 มาตรการปิดเมืองหรือล็อคดาวน์ เป็นจุดเริ่มให้ มะราซะ ได้รู้จักชันโรงผ่านเฟซบุ๊ก และสนใจหามาเลี้ยงแทนสัตว์น้อยใหญ่ที่เคยเลี้ยงเป็นงานอดิเรกและรายได้เสริม “เคยเลี้ยงไส้เดือน จิ้งหรีด ไก่สวยงาม แพะ วัว เลี้ยงแล้วมีต้นทุนค่าอาหาร ก็หยุดเลี้ยง มาเจอชันโรง ก็สนใจ ไม่ต้องหาอาหารให้ ไม่เป็นภาระ จึงหาความรู้วิธีเลี้ยงจากอินเทอร์เน็ตและจากคนในจังหวัดที่เลี้ยงเป็นอาชีพ ส่วนพันธุ์ได้มาจากคนตัดไม้ส่งโรงไฟฟ้าชีวมวลในพื้นที่ ถ้าเขาตัดไม้เจอชันโรง ก็ให้มาส่ง ช่วงนั้นรับซื้อขอนละ 500 บาท ก็ยังไม่รู้จักสายพันธุ์ แต่ขอให้เป็นชันโรงตัวดำๆ

ภารกิจ ‘หนอนแมลงทหารดำ’ กู้โลก ด้วยสองมือเด็กๆ บ้านสามขา

ภารกิจ ‘หนอนแมลงทหารดำ’ กู้โลก ด้วยสองมือเด็กๆ บ้านสามขา

หลังมื้ออาหารกลางวันเป็นเวลาที่เด็กๆ ได้วิ่งเล่นกับเพื่อนที่สนามหญ้าของโรงเรียน บ้างนั่งคุยหยอกล้อตามม้านั่งรอบสนาม แต่สำหรับ น้องได-จิรัฎฐ์ จันนา นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 และเพื่อนๆ อีก 3-4 คน พวกเขามีภารกิจประจำที่โรงเลี้ยงแมลงและโรงเลี้ยงไก่พื้นเมืองของโรงเรียนบ้านสามขา ต.หัวเสือ อ.แม่ทะ จ.ลำปาง ด.ช.จิรัฎฐ์ จันนา นักเรียนชั้นป. 5 โรงเรียนบ้านสามขา นายอุทิศ จ๊ะปิน คุณครูโรงเรียนบ้านสามขา นายสมบัติ จันทร์สุริยะ ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านสามขา “ช่วงวัยหนอนต้องให้อาหารสม่ำเสมอ ตัวหนอนจะโต แข็งแรง แต่ต้องให้ไม่เยอะเพราะอาหารจะทับกัน มีน้ำเยอะ หนอนไม่ชอบ” น้องได พูดพลางเปิดฝาครอบกระบะ เพื่อตรวจสอบปริมาณอาหารที่เหลือในกระบะ แล้วตักเศษอาหารใส่เพิ่มลงไปให้เหล่าหนอนแมลงทหารดำ ขณะที่ในโรงเลี้ยงไก่ ทันทีที่ น้องคอม-พงศกร

คู่มือ “การผลิตผักอินทรีย์และการบริหารจัดการการผลิตในระบบโรงเรือน”

คู่มือ “การผลิตผักอินทรีย์และการบริหารจัดการการผลิตในระบบโรงเรือน”

ลงทะเบียนเพื่อดาวน์โหลดคู่มือฯ คลิก https://www.nstda.or.th/r/w5yVB ท่านจะได้รับ Link ดาวน์โหลดคู่มือฯ หลังกด submit ลงทะเบียนแล้ว ข้อมูลการลงทะเบียนของท่านจะเป็นประโยชน์ต่อการขยายผลองค์ความรู้และเทคโนโลยีของ สท./สวทช. ตัวอย่างเนื้อหา

สท.-ไบโอเทค-มูลนิธิชัยพัฒนา เดินหน้าจัดตั้ง “ศูนย์ชีวภัณฑ์โครงการทหารพันธุ์ดีแห่งที่ 2” ณ มทบ.24

สท.-ไบโอเทค-มูลนิธิชัยพัฒนา เดินหน้าจัดตั้ง “ศูนย์ชีวภัณฑ์โครงการทหารพันธุ์ดีแห่งที่ 2” ณ มทบ.24

เมื่อวันที่ 4-5 สิงหาคม 2568 สถาบันการจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรมเกษตร (สท.) สวทช. ร่วมกับทีมวิจัยเทคโนโลยีการควบคุมทางชีวภาพ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) และมูลนิธิชัยพัฒนา ลงพื้นที่มณฑลทหารบกที่ 24 ค่ายประจักษ์ศิลปาคม จังหวัดอุดรธานี เพื่อประเมินพื้นที่และชี้แจงการจัดตั้งศูนย์ชีวภัณฑ์โครงการทหารพันธุ์ดี พร้อมทั้งถ่ายทอดความรู้และเทคโนโลยี “ชีวภัณฑ์ควบคุมโรคพืชและแมลงศัตรูพืชทางการเกษตรและการผลิตขยายเชื้อราบิวเวอเรีย” ให้ทหารพันธุ์ดีทั้งภาคทฤษฎีและฝึกปฏิบัติการผลิตและขยายเชื้อให้ได้คุณภาพและมาตรฐาน รวมถึงการเก็บรักษาและนำไปใช้อย่างถูกวิธี กิจกรรมครั้งนี้ได้รับเกียรติจากหม่อมราชวงศ์เพ็ญศิริ จักรพันธุ์ ผู้อำนวยการสำนักกิจการพิเศษ มูลนิธิชัยพัฒนา และพลตรี ประเสริฐ ข่าทิพย์พาที ผู้บัญชาการมณฑลทหารบกที่ 24 เข้าร่วมกิจกรรมพร้อมรับมอบหัวเชื้อชนิดน้ำราไตรโคเดอร์มา ราเมตาไรเซียมและราบิวเวอเรีย สายพันธุ์ที่คัดเลือกโดยทีมวิจัยไบโอเทค รวมถึงอุปกรณ์เบื้องต้นสำหรับการผลิตและขยายเชื้อทั้งสามชนิด อนึ่ง สวทช. โดย สท. และไบโอเทค ร่วมกับมหาวิทยาลัยแม่โจ้ มูลนิธิชัยพัฒนาและกองทัพบก

Water Fit Simple ระบบให้น้ำพืชอย่างง่าย ตัวเลือกการทำเกษตรสมัยใหม่

Water Fit Simple ระบบให้น้ำพืชอย่างง่าย ตัวเลือกการทำเกษตรสมัยใหม่

“การทำสวนผักของเราไม่ได้ต้องการข้อมูลออนไลน์ตลอดเวลา Water Fit ตอบโจทย์เราทั้งประหยัดทรัพยากรคนและน้ำ” ศุภาพิชญ์ ท่องทวี เกษตรกรรุ่นใหม่วัย 28 ปี ขมวดประสบการณ์จากการใช้เทคโนโลยีกล่องควบคุมวาล์วให้น้ำ Water Fit Simple[1] [1] ระบบควบคุมการให้น้ำแปลงปลูกแบบอัตโนมัติ ตั้งค่าเปิดปิดวาล์วน้ำหรือปั๊มน้ำตามเวลา ใช้พลังงานจากแบตเตอรี่ หลังจากบ้านไปเรียนรู้โลกกว้างอยู่หลายปี ศุภาพิชญ์ กลับคืนถิ่นมาเป็นกำลังสำคัญของ “สวนจันอินทร์ (ลุงเดือน)” ต.ป่ายุบใน อ.วังจันทร์ จ.ระยอง ช่วย เดือน จันอินทร์ ผู้เป็นตา ที่จัดสรรพื้นที่ 2 ไร่ ทำโคกหนองนา และปลูกผักเป็นอาชีพ “กลับมาบ้านตอนปี 2562 มาเป็นเกษตรกรเต็มตัว ช่วยตาเดือนทำสวนผัก ปลูกผักสวนครัว ทำตามวิถีเกษตรกรแบบตา

ออกแบบระบบน้ำด้วยความรู้ เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตทุเรียน

ออกแบบระบบน้ำด้วยความรู้ เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตทุเรียน

“ความรู้และเทคโนโลยีอาจไม่จำเป็นสำหรับการทำสวนทุเรียนยุคก่อน สภาพอากาศ วิกฤตน้ำ โรคและแมลงไม่เหมือนสมัยนี้ แต่เดี๋ยวนี้ถ้าเราไม่รู้อะไรเลย เราจะถูกทิ้งไว้ข้างหลัง การทำเกษตรไม่ใช่แค่เกษตรแล้ว แต่คือ ธุรกิจเกษตร ถ้าเราไม่รู้จักบริหารความเสี่ยงเรื่องน้ำหรือสภาพอากาศ กำไรที่เราได้จะลดลง” ชัยสิทธิ์ สุขศรี เกษตรกรรุ่นใหม่สะท้อนแนวคิดการทำสวนทุเรียนในปัจจุบัน ชัยสิทธิ์ ในวัย 34 ปี เติบโตและเรียนจบระดับปริญญาตรีจากรายได้การทำสวน “สกาวจันท์” อ.นายายอาม จ.จันทบุรี ที่มีคุณตาเป็นหัวเรือใหญ่ของครอบครัว “สวนเป็นทั้งชีวิตของตา พื้นที่ 50 ไร่ ตาทำคนเดียว มีจ้างบ้างเล็กน้อย เราเห็นมาตั้งแต่เด็ก จากสวนผลไม้ผสมมีทั้งทุเรียน เงาะ ลองกอง มังคุด พอราคายางพาราดี โค่นสวนไม้ผล ทำสวนยาง ตอนนี้โค่นยางกลับไปทำทุเรียน” แปลงทุเรียนขนาด 7

‘ถุงห่อผลทุเรียน Magik Growth’ ป้องกันแมลงศัตรูพืช สร้างมูลค่าเพิ่มทุเรียนไทย

‘ถุงห่อผลทุเรียน Magik Growth’ ป้องกันแมลงศัตรูพืช สร้างมูลค่าเพิ่มทุเรียนไทย

“ตอนแรกมองว่าใช้งานยาก เพราะต้องห่อ เราหนีจากวงจรการห่อผลทุเรียนมาแล้ว เบื่อแล้วกับการห่อที่มีต้นทุนสูง คิดว่าจะได้ประโยชน์อะไร แต่พอได้ใช้ถุงแดงกลับทำให้เราแก้ปัญหาหนอนเจาะเมล็ดได้” มนตรี เอี่ยมสำอางค์ ผู้จัดการสวนสุภัทราแลนด์ ย้อนความถึงการเปิดรับถุงแดง หรือถุงห่อผลทุเรียน Magik Growth สวนสุภัทราแลนด์ เป็นสวนท่องเที่ยวเชิงเกษตรและสุขภาพ มีพื้นที่สวนผลไม้ 800 ไร่ มีทุเรียนถึง 3,000 ต้น กินพื้นที่ครึ่งหนึ่งของสวน และให้ผลผลิตเฉลี่ยถึง 200 ตัน/ปี อีกทั้งเป็นผลไม้ยอดนิยมในบุฟเฟ่ต์ผลไม้ กิจกรรมขึ้นชื่อของสวนแห่งนี้ “เรามีบุฟเฟ่ต์ผลไม้ทั้งปี ในช่วงนอกฤดูกาลทุเรียน เราเสริมทุเรียนจากนอกพื้นที่ ซึ่งมีหนอนเจาะเมล็ดติดมาด้วย ทำให้แพร่ขยายในสวน เราเป็นสวนท่องเที่ยวไม่สามารถฉีดยาเคมีได้ จึงกลายเป็นแหล่งสะสมของหนอน” ถุงพลาสติกขนาด 12×20 นิ้ว เจาะรูที่ก้นถุงแล้วใช้ห่อทุเรียน เป็นอุปกรณ์ที่ มนตรี

จากความร่วมมือสู่จุดเรียนรู้ ‘เทคโนโลยีการให้น้ำพืชแบบอัตโนมัติของ สวทช.’

จากความร่วมมือสู่จุดเรียนรู้ ‘เทคโนโลยีการให้น้ำพืชแบบอัตโนมัติของ สวทช.’

“ฟาร์มรักษ์น้ำเป็นระบบใหญ่ สายสัญญาณขยายได้กว้าง เหมาะใช้งานพื้นที่ 5 ไร่ขึ้นไป Handy Sense สายสัญญาณมีระยะจำกัด เหมาะกับสวนขนาดเล็ก ส่วน Water fit ไม่ต้องใช้ไฟฟ้า เหมาะกับแปลงผักหรือพื้นที่ขนาดเล็กๆ” วัลลภ จันทร์งาม ผู้อำนวยการศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตร จังหวัดระยอง แนะนำความแตกต่างเบื้องต้นของเทคโนโลยีการให้น้ำพืชแบบอัตโนมัติของ สวทช. ที่ติดตั้ง ณ ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตร จังหวัดระยอง (ศสพ.) “ศสพ. ทำหน้าที่ถ่ายทอดองค์ความรู้และนำองค์ความรู้จากที่ต่างๆ มาทดสอบในพื้นที่ของ ศสพ. ก่อนจะขยายผลให้เกษตรกรในจังหวัดระยอง อย่างเรื่องเทคโนโลยีระบบการให้น้ำอัตโนมัติ มีทั้งระบบของกรมส่งเสริมการเกษตร สวทช. มหาวิทยาลัย หรือแม้แต่เอกชน เรานำมาศึกษาว่าเทคโนโลยีเหมาะสมกับพื้นที่และบริบทของเกษตรกรในพื้นที่หรือไม่” พื้นที่กว่า 400 ไร่ ของ