ฝ่ายบริการทางวิชาการและการประเมินหลักสูตรด้านการพัฒนากำลังคน

ความเป็นมา

สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติเริ่มดำเนินการจัดกิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์ ในปี 2541 เพื่อส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพเยาวชนที่มีความสามารถพิเศษทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีตามความ สนใจ และถนัด ต่อมาในปี 2543 ได้มีการขยายกลุ่มเป้าหมายโดยจัดกิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์สำหรับนักเรียน ทั่วไปในรูปแบบโครงการวิทยาศาสตร์ในโรงเรียน โครงการวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในโรงเรียนชนบท และงาน โครงการสร้างความตระหนักทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ค่ายวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีได้เป็นเครื่องมือสำคัญในการจัดกิจกรรมเพิ่มพูนประสบการณ์การเรียนรู้ (Enrichment program) ทางด้านวิทยาศาสตร์เนื่อง ด้วยรูปแบบของกิจกรรมค่ายสามารถส่งเสริมและพัฒนาทักษะและกระบวนการเรียนรู้เพิ่มเติมจากในชั้นเรียน และ สามารถทำได้หลากหลายยืดหยุ่นตามความสนใจและถนัดของเยาวชน

บ้านวิทยาศาสตร์สิรินธร อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย ได้เริ่มก่อตั้งขึ้นในปี 2546 ในนามโครงการค่ายวิทยาศาสตร์ถาวร และเปิดตัวขึ้นในปี 2551 เพื่อเป็นสถานที่เรียนรู้ คิดค้น ค้นคว้า และร่วมทำกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กและเยาวชน โดยมีนักวิชาการ นักวิจัย และเครือข่ายอาจารย์มหาวิทยาลัยร่วมจัดการดูแลเพื่อให้เกิดระบบบริหารจัดการและพัฒนากิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์ให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นปี ต่อมาใน 2554 คณะกรรมการพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (กวทช.) ได้มีมติจัดตั้งฝ่ายบริหารค่ายวิทยาศาสตร์ สายงานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อสังคม ส่วนงานกลาง สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อส่งเสริมและพัฒนาเยาวชนในรูปแบบกิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์ ฝึกอบรมครู และการพัฒนาหลักสูตรและสื่อการเรียนรู้ทางวิทยาศาสตร์ โดยกิจกรรมค่ายวิทยาศาสตร์จัดเป็นรูปแบบหนึ่งของกิจกรรมเพิ่มพูนประสบการณ์สำหรับเยาวชนนอกเหนือจากการเรียนในระบบโรงเรียนเพื่อตอบสนองศักยภาพและความสนใจที่หลากหลายของเยาวชน ต่อมามีการปรับโครงสร้างในปี พ.ศ.2560 เปลี่ยนจากฝ่ายบริหารค่ายวิทยาศาสตร์เป็นฝ่ายวิชาการ และกิจกรรมพัฒนาเยาวชนวิทยาศาสตร์ ในปี พ.ศ.2562 – 2567 ได้เปลี่ยนชื่อเป็น ฝ่ายวิชาการ หลักสูตรและสื่อการเรียนรู้ และในปี พ.ศ. 2568 เปลี่ยนชื่อฝ่ายเป็นฝ่ายบริการทางวิชาการและการประเมินหลักสูตรด้านการพัฒนากำลังคน โดยแบ่งเป็นกล่องงานย่อย 2 กล่องได้แก่ งานพัฒนาและประเมินคุณภาพหลักสูตรและสื่อการเรียนรู้ และงานสำรวจและวิเคราะห์แนวโน้มหลักสูตรการเรียนการสอนและผลงานวิชาการ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานเชิงคุณภาพของด้านพัฒนากำลังคนด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ด้วยการดำเนินงานผ่านการพัฒนาคุณภาพหลักสูตร (ชุดหลักสูตร) การประเมินคุณภาพหลักสูตร (ชุดหลักสูตร) การสำรวจและวิเคราะห์แนวโน้มของหลักสูตรเพื่อพัฒนาหลักสูตรใหม่และพัฒนาผลงานทางวิชาการนำไปต่อยอดเพื่อการสร้างผลกระทบ (impact) ต่อสังคมอย่างชัดเจน ตลอดจนบ่มเพาะวิทยากร โดยเป็นศูนย์กลางด้านหลักสูตร กิจกรรมทางวิชาการของบ้านวิทยาศาสตร์สิรินธร

วัตถุประสงค์

  1. เพื่อส่งเสริมและพัฒนาเด็กและเยาวชน ให้ได้รับการฝึกทักษะและสมรรถนะตั้งแต่เยาว์วัย โดยมีการพัฒนาแนวคิดและทักษะสำคัญทางสะเต็มศึกษาและนวัตกรรม ตลอดจนสามารถทำกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์อย่างเต็มศักยภาพ
  2. เพื่อสนับสนุนบุคลากรด้านการศึกษาให้มีความรู้ ความสามารถ และมีความมั่นใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้านสะเต็มศึกษา

วิสัยทัศน์และปรัชญาดำเนินการ
สนับสนุน ส่งเสริมและพัฒนาเยาวชนและบุคลากรด้านการศึกษา ผ่านหลักสูตร สื่อการเรียนรู้ และกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้แบบบูรณาการอย่างสร้างสรรค์ สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติและนโยบายของ สวทช. ให้ได้รับการพัฒนาตนเองตามความสนใจและถนัด เพื่อเป็นทรัพยากรบุคคลที่มีคุณค่า สร้างกำลังคนทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมที่มีทักษะและสมรรถนะสำคัญในการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันและพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน

กลุ่มเป้าหมาย
1. เด็กและเยาวชน
2. ครูและบุคลากรทางการศึกษา

พันธกิจของฝ่าย

พันธกิจของฝ่าย

  1. พัฒนาหลักสูตร กิจกรรมการเรียนรู้ และสื่อการเรียนการสอนด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม ให้มีคุณภาพและสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ ตลอดจนแนวโน้มการเรียนรู้ในระดับประเทศและสากล
  2. สำรวจ วิเคราะห์ และติดตามแนวโน้มหลักสูตรการเรียนการสอน และผลงานวิชาการในระดับต่าง ๆ เพื่อใช้เป็นข้อมูลในการพัฒนาและต่อยอดองค์ความรู้ใหม่
  3. จัดกิจกรรมทดลองหลักสูตร (pilot) และกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ในระดับท้องถิ่น ระดับชาติ และระดับนานาชาติ โดยเน้นการบูรณาการความรู้ ทักษะ และการพัฒนาสมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
  4. ส่งเสริมศักยภาพของครูและบุคลากรทางการศึกษา ผ่านการฝึกอบรมเชิงวิชาการ การบ่มเพาะวิทยากร และการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้าน วทน. เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนในระบบการศึกษา
  5. ประเมินคุณภาพของหลักสูตรและสื่อการเรียนรู้ เพื่อรับรองมาตรฐาน และปรับปรุงพัฒนาหลักสูตรอย่างต่อเนื่อง
  6. สร้างเครือข่ายความร่วมมือกับครู นักเรียน ชุมชน หน่วยงานวิชาการ และ alumni ทุน สวทช. เพื่อขับเคลื่อนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสู่สังคม
  7. นำเสนอผลงานและผลลัพธ์จากการดำเนินงานในรูปแบบเชิงประจักษ์ต่อสาธารณะ เพื่อสร้างผลกระทบทางสังคม และเสริมสร้างภาพลักษณ์ของบ้านวิทยาศาสตร์สิรินธรในระดับประเทศและนานาชาติ
  8. พัฒนาและจัดทำข้อเสนอโครงการ เพื่อแสวงหาแหล่งทุน และสนับสนุนภารกิจของฝ่ายให้มีความต่อเนื่องและยั่งยืน

โครงสร้างและแนวทางดำเนินงานฝ่าย

ระดับนโยบาย       ฝ่ายบริการทางวิชาการและการประเมินหลักสูตรด้านพัฒนากำลังคน สังกัดอยู่ในด้านการพัฒนากำลังคนทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สายงานบริหารการวิจัยและพัฒนา(RDIM) ส่วนงานกลาง สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ โดยมี ดร.สมบุญ สหสิทธิวัฒน์ รองผู้อำนวยการ สวทช. และ ดร.พัชร์ลิตา ฉัตรวริศพงศ์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการ สวทช. เป็นผู้บังคับบัญชาในการกำกับดูแลและการให้คำปรึกษาและแนะนำแนวทางดำเนินงานของฝ่ายฯ ตามลำดับ และนางฤทัย จงสฤษดิ์ เป็นผู้อำนวยการฝ่ายอาวุโส ฝ่ายบริการทางวิชาการและการประเมินหลักสูตรด้านพัฒนากำลังคน

ระดับดำเนินงาน    ฝ่ายบริการทางวิชาการและการประเมินหลักสูตรด้านพัฒนากำลังคน ประกอบด้วย 2 กล่อง2 กล่องงานหลักที่จะดำเนินงานภายใต้ฝ่ายฯ ได้แก่

  1. งานพัฒนาและประเมินคุณภาพหลักสูตร และสื่อการเรียนรู้: Curriculum Development and Assessment and Instructional Material Quality Assurance Section (CUDI)
    • พัฒนากิจกรรมและหลักสูตรการเรียนรู้สำหรับเด็กและเยาวชน ครูและบุคลากรทางการศึกษาที่สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติและนโยบายของ สวทช.
    • จัดกิจกรรมเด็กและเยาวชนเพื่อปรับปรุงหลักสูตรเดิมในรูปแบบหลากหลาย ในระดับท้องถิ่น ระดับชาติ และนานาชาติ โดยบูรณาการความรู้ร่วมกับทักษะ และส่งเสริมการพัฒนาสมรรถนะสำคัญ
    • อบรมพัฒนาศักยภาพบุคลากรด้านการศึกษา ในรูปแบบหลากหลาย ในระดับท้องถิ่น ระดับชาติ และนานาชาติ เพื่อส่งเสริมให้ครูผู้สอนให้ได้รับความรู้ทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมที่ทันสมัย ตลอดจนส่งเสริมเทคนิคและแนวทางการเรียนการสอนในรูปแบบใหม่ ๆ เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งทางวิชาการให้แก่บุคลากรทางการศึกษา
    • บ่มเพาะบุคลากรผู้มีศักยภาพในการเป็นวิทยากรจัดกิจกรรมฝึกอบรมด้าน วทน.
    • ประเมินคุณภาพของหลักสูตรและชุดหลักสูตร
  1. งานสำรวจและวิเคราะห์แนวโน้มหลักสูตรการเรียนการสอนและผลงานวิชาการ: Survey and Analysis of Trends in Teaching Curriculum and Academic Work Section (TREN)
    • พัฒนาสื่อการเรียนรู้และสื่อทางวิชาการ
    • สำรวจและวิเคราะห์แนวโน้มหลักสูตรการจัดกิจกรรมในตลาดเพื่อนำมาต่อยอดในการพัฒนาหลักสูตรใหม่ๆ
    • จัดกิจกรรมเด็กและเยาวชนโดยนำหลักสูตรใหม่ที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมานำร่องในรูปแบบหลากหลาย ในระดับท้องถิ่น ระดับชาติ และนานาชาติ โดยบูรณาการความรู้ร่วมกับทักษะ และส่งเสริมการพัฒนาสมรรถนะสำคัญ
    • การนำเสนอผลงานเชิงประจักษ์ต่อสาธารณะ และนำหลักสูตรไปต่อยอดเพื่อการสร้างผลกระทบ (impact) ต่อภาพลักษณ์ของบ้านวิทยาศาสตร์สิรินธรและสังคม
    • สร้างเครือข่ายการทำงานทั้งในระดับครู นักเรียน ชุมชน และหน่วยงานวิชาการ เพื่อสนับสนุนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
    • พัฒนาและจัดทำข้อเสนอโครงการเพื่อแสวงหาแหล่งทุน เพื่อสนับสนุนการดำเนินโครงการตามภารกิจของฝ่าย
    • สร้างความร่วมมือกับ alumni ทุน สวทช. โดยการถ่ายทอดองค์ความรู้ ผ่านหลักสูตร กิจกรรมให้กับเด็ก เยาวชนและครู เพื่อให้เกิดผลกระทบ (impact) ต่อสังคม

บุคลากรในฝ่ายบริการทางวิชาการและการประเมินหลักสูตรด้านพัฒนากำลังคน มีจำนวน 13 คน โดยอยู่ในสายงานบริหาร 1 คน สายงานวิชาการ 11 คน และสายงานสนับสนุน 1 คน ดังนี้

1.
นางฤทัย
จงสฤษดิ์
ผู้อำนวยการฝ่ายอาวุโส 
สายงานบริหาร
2.
นางสาวสุปราณี
สิทธิไพโรจน์สกุล
นักวิชาการอาวุโส
สายงานวิชาการ
3.
นางสาวพิรุณรัตน์
ปุณยลิขิต
นักวิชาการอาวุโส
สายงานวิชาการ
4.
นางสาวกรกนก
จงสูงเนิน
นักวิชาการอาวุโส
สายงานวิชาการ
5.
นางสาวปานกมล
ศรสุวรรณ    
นักวิชาการอาวุโส
สายงานวิชาการ
6.
นางสาวปัณรสี 
สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
นักวิชาการ
สายงานวิชาการ
7.
นางสาวกนกพรรณ
เสลา
นักวิชาการ
สายงานวิชาการ
8.
นางสาววิชชานันท์
งามถิ่น
นักวิชาการ 
สายงานวิชาการ
9.
นางสาวจิดากาญจน์
สีหาราช
นักวิชาการ
สายงานวิชาการ
10.
นางสาวนฤมล
สุขเกษม
นักวิชาการ
สายงานวิชาการ
11.
นางสาวโสภิดาพนานุสรณ์ ผู้ประสานงานอาวุโสสายงานวิชาการ
12.
นายเอกลักษณ์
ตั้งรัตนาวลี
ผู้ประสานงาน
สายงานวิชาการ
13.
นางวิภาดาชาวนาวิกเจ้าหน้าที่บริหารงานทั่วไปอาวุโสสายงานสนับสนุน 

 

ฝ่ายบริการทางวิชาการและการประเมินหลักสูตรด้านการพัฒนากำลังคน

 โครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย
 โครงการมหาวิทยาลัยเด็ก ประเทศไทย
 โครงการค่ายวิทยาศาสตร์
 โครงการส่งเสริมการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีให้กับโรงเรียนในพื้นที่เขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC)
 โครงการส่งเสริมการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ที่สอดคล้องกับอุตสาหกรรมเป้าหมายประเทศ
  โครงการวิทยาศาสตร์พลังสิบ

 โครงการการคัดเลือกผู้แทนเข้าร่วมการประชุมผู้ได้รับรางวัลโนเบล ณ เมืองลินเดา (LINDAU)
 โครงการ Global Young Scientists Summit (GYSS)
 โครงการนักศึกษาภาคฤดูร้อนเดซี (DESY)