ม.มหิดล-ธนาคารทรัพยากรชีวภาพแห่งชาติ ร่วมสร้างแหล่งค้นคว้าล้ำค่า

ม.มหิดล – ธนาคารทรัพยากรชีวภาพแห่งชาติ ร่วมสร้างแหล่งค้นคว้าล้ำค่าทางพฤกษศาสตร์ พืช สมุนไพร และเครื่องยา สร้างสมดุลมนุษย์-ธรรมชาติ อนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพเพื่อโลกคงอยู่สืบไป

รองศาสตราจารย์ ดร.ณัฏฐนียา โตรักษา ผู้อำนวยการโครงการจัดตั้งสถาบันอุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้เปิดเผยถึงความคืบหน้าของภารกิจสำคัญในการร่วมอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย ภายใต้ “ศูนย์อ้างอิงทางพฤกษศาสตร์พืชสมุนไพนและเครื่องยา” ที่อยู่ระหว่างการพัฒนาระบบบริหารจัดการฐานข้อมูลและการจัดเก็บตัวอย่างพืชและทรัพยากรชีวภาพ

ที่พบในอุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ ได้แก่ ฐานข้อมูลชนิดพรรณไม้มีชีวิต (Living Collection) ที่ปลูกรวบรวมในอุทยาน 923 ชนิด ฐานข้อมูลชนิดพืชที่ขยายพันธุ์ หรือปรับปรุงพันธุ์ผ่านห้องเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชสมุนไพร 90 ชนิด และผ่านโรงเรือนเพาะชำ 138 ชนิด

และฐานข้อมูลตัวอย่างพรรณไม้แห้ง (Herbarium Specimens) ที่เก็บรักษาที่พิพิธภัณฑ์พืชมหาวิทยาลัยมหิดล 1,952 ตัวอย่าง ซึ่งการเชื่อมโยงข้อมูลพืช และทรัพยากรชีวภาพเหล่านี้จะดำเนินการร่วมกับธนาคารทรัพยากรชีวภาพแห่งชาติ เพื่อการเผยแพร่องค์ความรู้นำไปสู่การใช้ประโยชน์จากข้อมูลอย่างยั่งยืน

ในการสร้างสรรค์ให้ ศูนย์อ้างอิงทางพฤกษศาสตร์พืชสมุนไพรและเครื่องยา เกิดการบูรณาการอย่างครบวงจร โครงการจัดตั้งสถาบันอุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ ได้ผนึกกำลังร่วมกับส่วนงานต่างๆ ของมหาวิทยาลัยมหิดล

อาทิ ภาควิชาเภสัชพฤกษศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ สถาบันโภชนาการ ตลอดจน 3 วิทยาเขตในส่วนภูมิภาค ได้แก่ กาญจนบุรี นครสวรรค์ และอำนาจเจริญ เพื่อเพิ่มศักยภาพในการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชและส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากพืชสมุนไพรได้อย่างเต็มประสิทธิภาพในระยะยาว

นอกจากนี้ บนพื้นที่ 140 ไร่ของอุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ ป่าสมุนไพรในเมืองแห่งนี้ ยังอุดมไปด้วยต้นไม้ยืนต้นจำนวนถึง 1,968 ต้นที่มากด้วยศักยภาพในการกักเก็บคาร์บอนลดโลกร้อน เป็นสัดส่วนหลักของพื้นที่มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา อีกด้วย

เป้าหมายเพื่อการเรียนรู้ที่ไม่มีวันสิ้นสุด ซึ่งในทุกขั้นตอนของการบริหารจัดการข้อมูลและการจัดเก็บตัวอย่างพืชสมุนไพร สามารถต่อยอดสู่การถอดบทเรียนจัดฝึกอบรมเพื่อเพิ่มพูนทักษะบุคลากร ตลอดจนหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตั้งแต่ขั้นตอนการปลูก การเก็บรักษา ไปจนถึงเผยแพร่ความรู้สู่เกษตรและชุมชนเพื่อการใช้ประโยชน์ และอนุรักษ์พันธุ์พืชสมุนไพรอย่างยั่งยืนซึ่งสามารถขยายผลได้ต่อไปในวงกว้าง

และในที่สุดถนนข้อมูลพืชสมุนไพรในประเทศไทยทุกสายจะเชื่อมโยงถึงกัน โดยมี ศูนย์อ้างอิงทางพฤกษศาสตร์พืชสมุนไพร และเครื่องยา โครงการจัดตั้งสถาบันอุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล เป็น “แกนหลัก” ที่จะไม่ทำให้ผู้ใดผิดหวัง เมื่อใดก็ตามที่ต้องการข้อมูลพืชสมุนไพร นึกถึงอุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา

ติดตามข่าวสารที่น่าสนใจจากมหาวิทยาลัยมหิดลได้ที่ www.mahidol.ac.th

สัมภาษณ์ และเขียนข่าวโดย
ฐิติรัตน์ เดชพรหม
นักประชาสัมพันธ์ (ชำนาญการ) งานสื่อสารองค์กร กองบริหารงานทั่วไป
สำนักงานอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล โทร. 0-2849-6210

ภาพจาก โครงการจัดตั้งสถาบันอุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ มหาวิทยาลัยมหิดล