Traffy ระบบรายงานสภาพการจราจร

ปัญหาการจราจรติดขัดในกรุงเทพมหานคร โดยเฉพาะในช่วงเวลาเร่งด่วน หรือการเดินทางในช่วงเทศกาลวันหยุดยาว ที่มีปริมาณรถบนท้องถนนเป็นจำนวนมาก รวมถึงเหตุการณ์ไม่คาดฝันที่เกิดขึ้นบนท้องถนน ล้วนส่งผลให้ผู้ใช้รถใช้ถนนเสียเวลาในการเดินทาง การไม่ทราบข้อมูลสภาพการจราจร ทำให้ผู้ใช้รถใช้ถนนต้องเผชิญกับสถานการณ์รถติดอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) โดยห้องปฏิบัติการระบบขนส่งและจราจร (ITS) จึงได้พัฒนาระบบรายงานสภาพการจราจรอัจฉริยะ “Traffy” ซึ่งสามารถรายงานสภาพการจราจรได้แบบ Real Time และแสดงผลในรูปของ Google Maps โดยดึงข้อมูลมาจากป้ายจราจรอัจฉริยะ และกล้อง CCTV ในเขตกรุงเทพฯ และปริมณฑล จากความร่วมมือกับหน่วยงานต่างๆ อาทิ กองบังคับการตำรวจจราจร ศูนย์ควบคุมป้ายจราจรอัจฉริยะ กรุงเทพมหานคร และการทางพิเศษแห่งประเทศไทย ด้วยมุ่งหวังที่จะแก้ปัญหาการจราจรติดขัด โดย Traffy สามารถเป็นผู้ช่วยในการวางแผนการเดินทาง และช่วยให้ผู้ใช้รถใช้ถนนสามารถหลีกเลี่ยงเส้นทางที่มีปริมาณรถหนาแน่นได้อย่างทันท่วงที

ภาพที่ 1 Kanokporn Siwang. Traffy ระบบรายงานสภาพการจราจร. http://dev1.colorpack.net/most/main/th/116-knowledge/work-of-most/nstda/1580-traffy

ความสำคัญและจุดเด่นของโครงการ Traffy

  • ประชาชนสามารถเข้าถึงได้ฟรี
  • ถูกออกแบบให้สามารถเข้าถึงได้ง่าย สะดวก และรวดเร็ว ผ่านทางช่องทางต่าง ๆ ได้แก่ เว็บไซต์ โทรศัพท์มือถือ Twitter Facebook และ Samsung Smart TV
  • สามารถระบุตำแหน่งได้โดยไม่ต้องอาศัย GPS
  • ใช้สีเขียว สีเหลือง และสีแดง แทนความหนาแน่นของเส้นทางจราจร โดยสีเขียว หมายถึงการจราจรคล่องตัว สีเหลือง หมายถึงการจราจรหนาแน่น และสีแดง หมายถึงการจราจรติดขัด
  • ผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงข้อมูลป้ายจราจรอัจฉริยะ จำนวน 40 ป้าย
  • ผู้ใช้งานสามารถตรวจสอบสภาพการจราจรผ่านภาพจากกล้อง CCTV
  • สามารถให้ข้อมูลสำคัญ ซึ่งมีผลต่อการเดินทาง ได้แก่ ตำแหน่งที่มีการเกิดอุบัติเหตุ และพื้นที่ที่มีการก่อสร้าง
  • สามารถแนะนำเส้นทางที่ดีที่สุดในการเดินทาง เพียงระบุจุดเริ่มต้นและจุดหมายปลายทาง รวมถึงระบุเส้นทางที่ควรหลีกเลี่ยง
  • ผู้ใช้งานสามารถมีส่วนร่วมในการบรรเทาปัญหาจราจร โดยการแบ่งปันสภาพการจราจร

จาก Traffy เกิดการต่อยอดผลงาน คือ

  1. Traffy API: บริการข้อมูล เพื่อให้นักพัฒนาสามารถนำข้อมูลจาก Traffy ไปต่อยอด และใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด โดยข้อมูลที่นักพัฒนาสามารถหาได้จาก Traffy API ครอบคลุมข้อมูลจากกล้องวงจรปิด ข้อมูลสภาพการจราจร และข้อมูลถนนเส้นต่างๆ
  2. TVIS: ระบบสำหรับค้นหาและรายงานสภาพการจราจรด้วยเสียงแบบอัตโนมัติ
  3. Traffy bSafe: ระบบรายงานและร้องเรียนความปลอดภัยในการเดินทางด้วยรถโดยสารสาธารณะ ที่สามารถตรวจจับพฤติกรรมการขับขี่ได้แบบ Real Time และสามารถประเมินความเสี่ยงในการเกิดอันตราย พร้อมแจ้งเตือนด้วยเสียงทันทีเมื่อมีเหตุการณ์ที่ไม่ปลอดภัย ข้อมูลจาก Traffy bSafe สามารถใช้เป็นหลักฐานในการดำเนินคดีได้

Traffy Fondue เป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ภายใต้ Traffy เริ่มต้นพัฒนาจากการแก้ปัญหาการจราจร ด้วยการเพิ่มเส้นสีลงบนแผนที่เพื่อช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถอ่านเส้นทางได้สะดวกยิ่งขึ้น ต่อมาระบบที่ใช้ไม่ยุ่งยากนี้ ถูกพัฒนาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์อื่นๆ ภายใต้ชื่อ Traffy เพื่อแก้ไขปัญหาที่หลากหลาย เช่น

  • Traffy Waste – แก้ปัญหาเรื่องขยะ
  • Traffy Fondue – แก้ปัญหาของคนในเมือง

ระบบ Traffy เริ่มต้นพัฒนาในปี 2018 ทีมวิจัยได้รับทุนสนับสนุนจากศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค) เพื่อพัฒนา Smart City ด้านการบริหารจัดการการจัดเก็บขยะในจังหวัดภูเก็ต โดยมีวัตถุประสงค์เริ่มแรกของโครงการมุ่งเน้นการจัดทำข้อมูลเพื่อให้ครอบคลุมเรื่องต่างๆ ดังนี้

  • ข้อมูลสถานที่และเวลา – จุดเก็บขยะและตารางเวลาการจัดเก็บ
  • สถิติการจัดเก็บ – ข้อมูลปริมาณและรูปแบบขยะ
  • เส้นทางเดินรถ – การวางแผนเส้นทางที่เหมาะสม
  • การใช้น้ำมัน – ติดตามต้นทุนในการจัดเก็บขยะ

โดยมีผลประโยชน์ที่คาดหวังของ Smart City คือ

  • สำหรับเทศบาล : สามารถวางแผนการทำงานล่วงหน้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
  • สำหรับประชาชน : ทราบกำหนดวันและเวลาที่เหมาะสมในการนำขยะมาทิ้ง

แม้ว่าโครงการ Smart City โดยภาพรวมจะได้รับผลตอบรับในเชิงบวก แต่ทีมวิจัยพบข้อจำกัดสำคัญว่า เซ็นเซอร์ไม่สามารถตรวจจับขยะที่เกลื่อนกลาดหรือตกหล่นอยู่นอกถังขยะได้ จากข้อจำกัดดังกล่าว จึงเกิดแนวคิด “Human Sensor” ซึ่งมีหลักการว่า แทนที่จะพึ่งพาเพียงเซ็นเซอร์ที่ติดตั้งบนรถเก็บขยะ ควรให้ประชาชนมีบทบาททำหน้าที่เป็นเซ็นเซอร์ด้วย

ภายใต้แนวคิดนี้ ทีมวิจัยได้พัฒนาเครื่องมือที่เปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไปสามารถแจ้งปัญหาขยะเกลื่อนกลาดได้โดยตรง เมื่อระบบสามารถแก้ไขปัญหาขยะได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทีมวิจัยเล็งเห็นศักยภาพว่า หากระบบสามารถแก้ปัญหาขยะได้ ก็สามารถนำไปประยุกต์ใช้แก้ไขปัญหาอื่น ๆ ในเมืองได้เช่นกัน ด้วยเหตุนี้ ระบบจึงได้รับการพัฒนาให้รองรับการร้องเรียนปัญหาเมืองในภาพรวม และต่อมาได้พัฒนามาเป็นแพลตฟอร์ม Traffy Fondue ในปัจจุบัน

แพลตฟอร์ม Traffy Fondue รู้จักเป็นที่แพร่หลายมากขึ้นเมื่อผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร “นายชัชชาติ สิทธิพันธุ์” ได้นำแพลตฟอร์ม “Traffy Fondue” มาใช้เป็นเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาและแก้ไขปัญหาเมืองแบบมีส่วนร่วม เปิดโอกาสให้ประชาชนสามารถแจ้งปัญหาที่พบเห็นในชีวิตประจำวันได้อย่างสะดวก อาทิ ไฟฟ้า ประปา การจราจร เป็นต้น โดยแจ้งปัญหาที่พบผ่าน Line Chatbot หรือเว็บไซต์ https://traffy.in.th ผ่านสมาร์ตโฟน โดยผู้แจ้งพึงพอใจเป็นอย่างมากเพราะปัญหาที่พบนั้นส่วนใหญ่ได้รับการแก้ไขอย่างรวดเร็ว

ระบบ Traffy Fondue รองรับ 30 ประเภทปัญหาที่รับแจ้งได้แก่ 1) ถนน 2) ไฟฟ้า 3) ประปา  4) ทางเท้า 5) ความสะอาด  6) น้ำท่วม 7) เสียง  8) ต้นไม้  9) ความช่วยเหลือ 10) อุปกรณ์ชำรุด 11) จราจร 12) ฝุ่นควัน กลิ่น PM2.5 13) สัตว์ 14) จุดเสี่ยง 15) ผู้พิการ+ใช้ล้อ 16) ควันดำ 17) ยาเสพติด 18) ไฟป่า 19) อาคารสถานที่ชำรุด 20) ขึ้นทะเบียนและสำรวจ 21) สุขภาพ (บัตรทอง) 22) ทุจริต 23) เสนอแนะ 24) คนเร่ร่อน 25) ภัยออนไลน์ 26) สายสื่อสาร 27) เผาในที่โล่ง 28) แท็กซี่/รถเมล์ 29) โรเรียน 30) อื่นๆ (อาทิ การแจ้งเบาะแสทุจริต เป็นต้น)

นอกจากการใช้ Traffy Fondue เพื่อแจ้งปัญหาเมืองแล้ว เมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2568 ได้เกิดเหตุแผ่นดินไหวในสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา ซึ่งส่งผลกระทบต่อประเทศไทย จากสถานการณ์ดังกล่าว กรุงเทพมหานครได้ร้องขอให้ทีมวิจัยพัฒนาระบบให้สามารถแจ้งปัญหารอยร้าวของอาคารได้ โดยผู้ใช้งานสามารถระบุรายละเอียดของรอยร้าวที่พบ พร้อมแนบภาพถ่ายและวิดีโอประกอบ เมื่อส่งข้อมูลแล้ว กรุงเทพมหานครจะมีทีมวิศวกรพิจารณารอยร้าวเพื่อประเมินความเสี่ยงต่อการถล่มของอาคารหรือที่อยู่อาศัย ทีมวิจัยได้เพิ่มฟังก์ชัน “แจ้งรอยร้าว” ให้สามารถใช้งานได้อย่างทันท่วงที

ปัจจุบันสถิติการใช้งาน Traffy Fondue ทั่วประเทศ (ข้อมูล ณ วันที่ 16 กรกฎาคม 2568) ปัจจุบันมีหน่วยงานนำ Traffy Fondue ไปใช้แล้ว 19,228 แห่ง ขยายผลการใช้งานไปแล้ว 77 จังหวัด ใน 771 อำเภอ เทศบาลนำไปใช้ 2,112 แห่ง อบต. 2,562 แห่ง รับเรื่องไปแล้วกว่า 1,504,537 เรื่อง ดำเนินการแก้ไขปัญหาเสร็จสิ้นแล้ว 1,158,080 เรื่อง (คิดเป็น 77%)


ภาพที่ 2 : Traffy Fondue แพลตฟอร์มบริหารจัดการปัญหาเมือง. สถิติการใช้งาน Traffy Fondue ทั่วประเทศ. (16 กรกฎาคม 2568). https://www.traffy.in.th/#248430d4aa7b80388de5f61a8dc8833f

 

Traffy Fondue ได้มีการนำไปใช่ต่อยอดในหลายหน่วยงาน อาทิ

การพัฒนาของ Traffy จนก้าวสู่ Traffy Fondue สะท้อนให้เห็นถึงกระบวนการสร้างสรรค์นวัตกรรมที่เริ่มต้นจากการแก้ไขปัญหาในระดับเฉพาะจุด และค่อยๆ ขยายขอบเขตสู่การแก้ไขปัญหาที่มีความซับซ้อนและครอบคลุมมากยิ่งขึ้น การต่อยอดพัฒนาเป็นไปอย่างต่อเนื่อง โดยให้ความสำคัญกับปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรม เพื่อออกแบบผลิตภัณฑ์ที่สามารถใช้งานได้ง่าย สะดวก และเข้าถึงได้ทุกที่ ทุกเวลา

ปัจจุบัน ระบบ Traffy Fondue เปิดให้หน่วยงานทุกภาคส่วนทั่วประเทศสามารถนำไปใช้งานได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายภายใต้การสนับสนุนจาก กองทุนวิจัยและพัฒนากิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมเพื่อประโยชน์สาธารณะ (กทปส.) ทั้งนี้ หน่วยงานที่ประสงค์จะใช้งานสามารถลงทะเบียนใช้งาน และรับการอบรมการใช้งานได้ที่ https://forms.gle/xm2f9qMRGwe6WS2V7

รางวัลที่นักวิจัย และทีมวิจัยได้รับจากการพัฒนา Traffy Fondue

พ.ศ. 2564

  • รางวัลนวัตกรรมแห่งชาติ ประจำปี 2564 ด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม ประเภทหน่วยงานภาครัฐ รางวัลรองชนะเลิศอันดับที่ 1

พ.ศ. 2565

  • รางวัล Prime Minister Award: Innovation For Crisis รางวัลประเภทองค์กร / บุคคล ที่ส่งเสริมประเด็นด้านการจัดการภัยพิบัติ
  • รางวัล Prime Minise’s TRIUP Awards for Research Utilization with High Impact 2022 รางวัลผลงานวิจัยแห่งชาติที่มีผลกระทบสูง ประจำปี 2565
  • รางวัลบริการภาครัฐ ระดับดีเด่น ประเภทนวัตกรรมการบริการ “ระบบบริหารจัดการปัญหาเมืองด้วยเทคโนโลยีและปัญญาประดิษฐ์”

พ.ศ. 2566

  • ดร.วสันต์ ภัทรอธิคม นักวิจัยอาวุโส กลุ่มนวัตกรรมดิจิทัลสำหรับเมือง สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) รับรางวัลเกียรติยศ (Honorary Awards) ในฐานะผู้พัฒนา โครงการ Traffy Fondue แพลตฟอร์มบริหารจัดการปัญหาเมือง ประเภทผู้ที่สร้างแรงบันดาลใจ ด้านการคำนึงถึงการจัดการ ด้านกำจัดขยะ ด้านการสร้างแรงบันดาลใจด้านการรักษา ด้านคำนึงถึงสิ่งแวดล้อมการยกระดับคุณภาพชีวิต และด้านการตอบแทนทางสังคม (Social Contribution) ในการประกาศรางวัล Thailand Green Design Awards 2023

ต้นแบบผลิตภัณฑ์ระดับเชิงพาณิชย์

  • พ.ศ. 2552 : ต้นแบบระบบรายงานข้อมูลจราจรด้วยโทรศัพท์มือถือ Traffy Mobile

ต้นแบบผลิตภัณฑ์ระดับภาคสนาม

  • พ.ศ. 2551 : ระบบจัดเก็บข้อมูลจากเครือข่ายโทรศัพท์และรายงานสภาพจราจรผ่านโทรศัพท์เคลื่อนที่ระบบ Symbian (MTraffy) Cellular-Based Mobile Sensor and Traffic Information Report using Symbian Mobile Phone
  • พ.ศ. 2551 : ระบบรายงานป้ายจราจรอัจฉริยะบนโทรศัพท์มือถือ J2ME (JTraffy) VMS Traffic Report Application on J2ME Mobile Phone

การจดเครื่องหมายการค้า Traffy

วันที่ยื่นคำขอ
เลขที่คำขอ
 ประเภทเครื่องหมาย
วันที่จดทะเบียน
19 ธันวาคม 2551
717494
 เครื่องหมายการค้า 27 พฤศจิกายน 2552
19 ธันวาคม 2551
 717496 เครื่องหมายบริการ 08 มกราคม 2553

ผลงานตีพิมพ์บทความใน Proceeding การประชุมวิชาการนานาชาติที่มี Peer Review

2012

  • Prathombutr, Passakon, Pattara-Atikom, Wasan and Chaovalit Pimwadee. (2012). Traffy social eyes: The traffic CCTV service platform. 2012 Annual SRII Global Conference (24-27 July 2012). https://doi:10.1109/SRII21145.2012

2015

  • Napong Wanichayapong, Monsak Socharoentum, Wasan Pattara-atikom. Improving accident statistics: the role of social media. (2015). 2015 ACM International Symposium. https://doi.org/10.1145/2800835.2800979
  • Wanichayapong, Napong, Pattara-Atikom, Wasan and Peachavanish, Ratchata. (2015). Road traffic question answering system using ontology. 4th Joint International Conference, JIST 2014, Chiang Mai, Thailand, November 9-11, 2014. Revised Selected Papers. https://doi.org/10.1007/978-3-319-15615-6_32

แหล่งข้อมูล

  1. Kanokporn Siwang. Traffy ระบบรายงานสภาพการจราจร. http://dev1.colorpack.net/most/main/th/116-knowledge/work-of-most/nstda/1580-traffy
  2. MGR Online. (2551, 26 ธันวาคม). เทคโนโลยีจราจรอัจฉริยะช่วยรายงานสภาพการจราจร ปี 52 ได้แม่นยำ. MGR Online. https://mgronline.com/science/detail/9510000152147
  3. NSTDAChannel TVstation. (2559). ชาววิทย์ชิดชาวบ้าน ตอน ฝ่าวิกฤตจราจรด้วยไอที. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=o6jSgeuw4n4&ab_channel=NSTDAChannelTVstation
  4. Traffy Fondue แพลตฟอร์มบริหารจัดการปัญหาเมือง. สถิติการใช้งาน Traffy Fondue ทั่วประเทศ. (16 กรกฎาคม 2568). https://www.traffy.in.th/#248430d4aa7b80388de5f61a8dc8833f
  5. ไทยรัฐ ไซเบอร์เน็ต. (2554, 17 เมษายน). ศูนย์​ข้อมูล​จราจร​ใน​มือ​คุณ. ไทยรัฐออนไลน์. https://www.thairath.co.th/content/164352?fbclid=IwAR1E0TbuIwRtdL_Rc9anx8ShB4StZg9vYgkqiTgVxcGyXQWLgEAjbHok6YM
  6. วิธวินท์ ไตรพิศ. (2552). เจาะระบบ TRAFFY หนีรถติด ด้วยมือถือ. นิตยสาร https://www.autoinfo.co.th/archive/28076/
  7. ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ. (2560). Traffy. https://wapst7.wixsite.com/traffy
  8. Traffy Fondue แพลตฟอร์มบริหารจัดการปัญหาเมือง. https://www.traffy.in.th/
  9. กุลธิดา สิทธิฤาชัย. (18 มิถุนายน 2565). วสันต์ ภัทรอธิคม ผู้พัฒนา Traffy Fondue ที่เชื่อว่าปัญหาแก้ไขได้ด้วยความร่วมมือของคนเมือง. https://adaymagazine.com/traffy-fondue/
  10. สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (13 มิถุนายน 2564). Traffy Fondue แพลตฟอร์มแจ้งซ่อมและบริหารจัดการปัญหาเมือง. https://www.youtube.com/watch?v=RvHxFLPiSzc&t=2s