ไข่ออกแบบได้
ไข่เป็นอาหารพิเศษของโลก มีคุณค่าทางโภชนาการสูง เป็นแหล่งของโปรตีนซึ่งมีกรดอะมิโน (amino acid) ที่จำเป็นต่อร่างกายของมนุษย์ครบถ้วน สามารถนำมาบริโภคได้หลากหลายเมนู และยังเป็นวัตถุดิบที่สำคัญสำหรับการแปรรูปอาหาร และ/หรือเป็นส่วนผสมในการทำขนมต่างๆ ด้วยไข่ไก่เป็นอาหารที่ได้รับความนิยมนำไปรับประทานทำให้เกิดฟาร์มไก่ขึ้นเป็นจำนวนมาก ส่งผลให้เกิดสภาพการแข่งขันกันในกลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ไข่ ประสบปัญหาขาดทุน ปัญหาต้นทุนในการผลิตไข่ไก่ และปัญหาไข่ไก่ล้นตลาดอยู่บ่อยครั้ง รวมถึงการผลิตไข่ไก่ที่ ไม่ตรงกับความต้องการของตลาดในปัจจุบัน
ศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (นาโนเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ร่วมกับ บริษัท เกรนาเดส ไบโอเทค จำกัด (บริษัท คลีนกรีนเทค จำกัด เดิม) วิจัยและพัฒนา “ไข่ออกแบบได้” หรือ “สารเสริมอาหารสำหรับไก่เพื่อเพิ่มคุณภาพไข่ไก่” ซึ่งเป็นครั้งแรกที่มีการใช้นาโนเทคโนโลยีมาพัฒนาระบบนำส่งยาหรือสารสำคัญในรูปแบบ Self-Emulsifying Drug Delivery Systems หรือ SEDDS ของน้ำมันโหระพาและน้ำมันออริกาโนให้อยู่ในรูปแบบที่นำไปใช้ได้สะดวกต่อการเป็นสารเสริมอาหารในไก่ เพื่อพัฒนาคุณภาพของไข่ไก่ตั้งแต่อยู่ในฟอง เนื่องจากไก่เป็นสัตว์ที่มีลำไส้สัน การดูดซึมอาหารต้องใช้เวลารวดเร็ว การให้สารสกัดจากสมุนไพรผ่านวิธีการทานอาหารหรือน้ำจึงได้ผลไม่ดีและทำให้ประสิทธิภาพต่างๆ ลดลง เนื่องจากสารสกัดสำคัญมีเวลาในการออกฤทธิ์ภายในลำไส้ของไก่ได้น้อย ดังนันทีมนักวิจัยจึงออกแบบเทคโนโลยีการนำพา (unique target delivery system) เพื่อนำส่งสารสกัดสมุนไพรที่สำคัญให้เหมาะสมกับสรีระของไก่ พร้อมนำนวัตกรรมคีเลชัน (chelation) ที่ทำให้แร่ธาตุและสารอาหารต่างๆ ออกฤทธิ์ไปสู่ระบบการทำงานของลำไส้สัตว์ปีกโดยตรงช่วยให้การย่อยและการดูดซึมธาตุอาหารของสัตว์ปีกมีประสิทธิภาพดีขึ้น
ทั้งนี้ นักวิจัยนำเทคโนโลยีนาโนเอนแคปซูเลชันปรับปรุงสารสกัดโหระพา ซึ่งมีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อบิดในลำไส้ไก่ และน้ำมันออริกาโน ที่มีฤทธิ์ในการต้านเชื้อ ต้านอนุมูลอิสระทำให้ลดกลิ่นรุนแรง ไม่มีกลิ่นฉุน เมื่อผสมลงในน้ำให้ไก่กิน จะช่วยกระตุ้นให้ไก่อยากกินอาหาร ทำให้ไก่กินอาหารได้ง่ายขึ้น เป็นทางเลือกในการทดแทนยาปฏิชีวนะ ส่งผลให้ไข่ไก่มีค่าความสดเพิ่มสูงขึ้นกว่า 80-90 เปอร์เซ็นต์ มีคุณสมบัติตามลักษณะไข่ที่ได้มาตรฐานเกรด AA เช่น มีเปลือกไข่แข็งแรง ไข่ขาวเป็นวงชัด และเป็นไข่เสริมคุณค่าอาหาร 20-40 เปอร์เซ็นต์ ปลอดภัยไร้สารตกค้างจากการใช้ยาปฏิชีวนะ เป็นมิตรต่อสัตว์และสิ่งแวดล้อม ทั้งยังช่วยลดต้นทุนการผลิต และเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกรได้อีกด้วย นอกจากนี้ สามารถนำองค์ความรู้ดังกล่าวมาประยุกต์ต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เพื่อเพิ่มมูลค่าของผลผลิตจากสัตว์ได้อีกมากมาย
สำหรับโครงการนวัตกรรม “ไข่ออกแบบได้” ได้รับรางวัลชนะเลิศผลงานนวัตกรรมแห่งชาติด้านเศรษฐกิจประจำปี พ.ศ. 2559 จากสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เนื่องจากเป็นนวัตกรรม ที่จะสร้างระบบและการปฏิรูปทำให้ธุรกิจเกษตรและอาหารเปลี่ยนแปลงไป ช่วยให้เกษตรกรมีรายได้มากขึ้น ผู้บริโภคสามารถเลือกซื้อไข่ที่มีคุณภาพ ในราคายุติธรรม สามารถตอบสนองความต้องการของทุกฝ่ายได้ และสามารถควบคุมต้นทุนให้ต่ำที่สุด โดยการคัดเลือกวัตถุดิบที่ราคาต่ำ แต่ให้ประโยชน์สูงสุดมาใช้ผลิตภัณฑ์ เพื่อปรับปรุงคุณภาพลููกค้าจะใช้ต่อเนื่อง ทั้งนี้มีการประเมินผลกระทบของโครงการไข่ออกแบบได้ รวมมููลค่า 41.7 ล้านบาท พ.ศ. 2560 – 2563
แหล่งข้อมูล
- MGR Online. (2559, 28 เมษายน). “ไข่สด-สารอาหารครบ” เนรมิตได้ด้วยนาโน. MGR Online. https://mgronline.com/science/detail/9590000040596
- NSTDAChannel TVstation. (2559). พลังวิทย์ คิดเพื่อคนไทย ตอน ไข่ออกแบบได้. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=BASE2yC3JUM
- ศููนย์อัจฉริยะเพื่ออุุตสาหกรรมอาหาร. (2564, กรกฎาคม 28). “ไข่สั่งได้” ด้วยนาโนเทคโนโลยี. http://fic.nfi.or.th/technologyandinnovationdetail.php?smid=1306
- สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน). (2564, กรกฎาคม 28). รางวัลชนะเลิศ ด้านเศรษฐกิจ ประจำปี 2559. https://award.nia.or.th/th/award-winner/359-dezigner-8
- สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2564, กรกฎาคม 28). “ไข่ออกแบบได้” สารเสริมอาหารเพิ่มคุณภาพในไข่ไก่. https://www.nstda.or.th/home/performance_post/designed-eggs
