ไข่ออกแบบได้

ไข่ออกแบบได้ (Designer8)

ไข่เป็นอาหารพิเศษของโลก มีคุณค่าทางโภชนาการสูง เป็นแหล่งของโปรตีนซึ่งมีกรดอะมิโน (amino acid) ที่จำเป็นต่อร่างกายของมนุษย์ครบถ้วน สามารถนำมาบริโภคได้หลากหลายเมนู และยังเป็นวัตถุดิบที่สำคัญสำหรับการแปรรูปอาหาร และ/หรือเป็นส่วนผสมในการทำขนมต่างๆ ด้วยไข่ไก่เป็นอาหารที่ได้รับความนิยมนำไปรับประทานทำให้เกิดฟาร์มไก่ขึ้นเป็นจำนวนมาก ส่งผลให้เกิดสภาพการแข่งขันกันในกลุ่มเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ไข่ ประสบปัญหาขาดทุน ปัญหาต้นทุนในการผลิตไข่ไก่ และปัญหาไข่ไก่ล้นตลาดอยู่บ่อยครั้ง รวมถึงการผลิตไข่ไก่ที่ ไม่ตรงกับความต้องการของตลาดในปัจจุบัน

ศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (นาโนเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ร่วมกับ บริษัท เกรนาเดส ไบโอเทค จำกัด (บริษัท คลีนกรีนเทค จำกัด (เดิม)) วิจัยและพัฒนา “ไข่ออกแบบได้” หรือ “สารเสริมอาหารสำหรับไก่เพื่อเพิ่มคุณภาพไข่ไก่” ซึ่งถือเป็นนวัตกรรมระดับโลก และเป็นครั้งแรกที่มีการใช้นาโนเทคโนโลยีมาพัฒนาระบบนำส่งยาหรือสารสำคัญในรูปแบบ Self-Emulsifying Drug Delivery Systems หรือ SEDDS ของน้ำมันโหระพาและน้ำมันออริกาโนให้อยู่ในรูปแบบที่นำไปใช้ได้สะดวกต่อการเป็นสารเสริมอาหารในไก่ เพื่อพัฒนาคุณภาพของไข่ไก่ตั้งแต่อยู่ในฟอง เนื่องจากไก่เป็นสัตว์ที่มีลำไส้สั้น การดูดซึมอาหารต้องใช้เวลารวดเร็ว การให้สารสกัดจากสมุนไพรผ่านวิธีการทานอาหารหรือน้ำจึงได้ผลไม่ดีและทำให้ประสิทธิภาพต่างๆ ลดลง เนื่องจากสารสกัดสำคัญมีเวลาในการออกฤทธิ์ภายในลำไส้ของไก่ได้น้อย ดังนันทีมนักวิจัยจึงออกแบบเทคโนโลยีการนำพา (unique target delivery system) เพื่อนำส่งสารสกัดสมุนไพรที่สำคัญให้เหมาะสมกับสรีระของไก่ พร้อมนำนวัตกรรมคีเลชัน (chelation) ที่ทำให้แร่ธาตุและสารอาหารต่างๆ ออกฤทธิ์ไปสู่ระบบการทำงานของลำไส้สัตว์ปีกโดยตรงช่วยให้การย่อยและการดูดซึมธาตุอาหารของสัตว์ปีกมีประสิทธิภาพดีขึ้น

สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2564). 3 ทศวรรษ สวทช. กับการขับเคลื่อนประเทศด้วยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี : เกษตรและอาหาร. ปทุมธานี : สำนักงานฯ.

ทั้งนี้ นักวิจัยนำเทคโนโลยีนาโนเอนแคปซูเลชันปรับปรุงสารสกัดโหระพา ซึ่งมีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อบิดในลำไส้ไก่ และน้ำมันออริกาโน ที่มีฤทธิ์ในการต้านเชื้อ ต้านอนุมูลอิสระทำให้ลดกลิ่นรุนแรง ไม่มีกลิ่นฉุน เมื่อผสมลงในน้ำให้ไก่กิน จะช่วยกระตุ้นให้ไก่อยากกินอาหาร ทำให้ไก่กินอาหารได้ง่ายขึ้น เป็นทางเลือกในการทดแทนยาปฏิชีวนะ ส่งผลให้ไข่ไก่มีค่าความสดเพิ่มสูงขึ้นกว่า 80-90 เปอร์เซ็นต์ มีคุณสมบัติตามลักษณะไข่ที่ได้มาตรฐานเกรด AA เช่น มีเปลือกไข่แข็งแรง ไข่ขาวเป็นวงชัด และเป็นไข่เสริมคุณค่าอาหาร 20-40 เปอร์เซ็นต์ ปลอดภัยไร้สารตกค้างจากการใช้ยาปฏิชีวนะ เป็นมิตรต่อสัตว์และสิ่งแวดล้อม ทั้งยังช่วยลดต้นทุนการผลิต และเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกรได้อีกด้วย นอกจากนี้ สามารถนำองค์ความรู้ดังกล่าวมาประยุกต์ต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เพื่อเพิ่มมูลค่าของผลผลิตจากสัตว์ได้อีกมากมาย

สำหรับโครงการนวัตกรรม “ไข่ออกแบบได้” ได้รับรางวัลชนะเลิศผลงานนวัตกรรมแห่งชาติด้านเศรษฐกิจประจำปี พ.ศ. 2559 จากสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) เนื่องจากเป็นนวัตกรรมที่จะสร้างระบบและการปฏิรูปทำให้ธุรกิจเกษตรและอาหารเปลี่ยนแปลงไป ช่วยให้เกษตรกรมีรายได้มากขึ้น ผู้บริโภคสามารถเลือกซื้อไข่ที่มีคุณภาพ ในราคายุติธรรม สามารถตอบสนองความต้องการของทุกฝ่ายได้ และสามารถควบคุมต้นทุนให้ต่ำที่สุด โดยการคัดเลือกวัตถุดิบที่ราคาต่ำ แต่ให้ประโยชน์สูงสุดมาใช้ผลิตภัณฑ์ เพื่อปรับปรุงคุณภาพลูกค้าจะใช้ต่อเนื่อง ทั้งนี้มีการประเมินผลกระทบของโครงการไข่ออกแบบได้ รวมมูลค่า 41.7 ล้านบาท พ.ศ. 2560 – 2563 โดยเข้ารับรางวัลพระราชทานพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ “พระบิดาแห่งนวัตกรรมไทย” ซึ่งนับเป็นรางวัลทรงเกียรติสูงสุดในวงการนวัตกรรมไทย ซึ่งถือเป็นการประกาศเกียรติคุณและเชิดชูเกียรติแก่ผู้สร้างนวัตกรรมที่ส่งผลดีต่อเศรษฐกิจและสังคมไทย

จุดเด่นของผลิตภัณฑ์

• เป็นผลิตภัณฑ์นวัตกรรมที่คิดค้นเพื่อแก้ปัญหาของอุตสาหกรรมการเลี้ยงไก่ไข่ สัตว์ปีกพันธุ์แบบครบวงจร เพื่อความแตกต่าง ตรงเป้าหมาย และได้ผลลัพธ์ตามต้องการ
• ใช้เทคโนโลยี SEDDS (Self Emulsifying Drug Delivery System) พัฒนาน้ำมันหอมระเหยจากพืชสมุนไพร เช่น ออริกาโน โหระพา ให้สารออกฤทธิ์อย่างมีประสิทธิภาพ สู่อวัยวะเป้าหมาย สามารถดูดซึมได้โดยตรงภายในลำไส้ ทดแทนการใช้ยาปฏิชีวนะและสารเคมีสร้างสมดุลย์ของจุลชีพในลำไส้ทำงานและพัฒนาการทำงานของลำไส้ (Gut Health) ให้สัตว์มีความแข็งแรง สามารถดูดซึมอาหารได้ดี เป็นการสร้างความแข็งแรงจากภายใน
• ปรับสูตรอาหารไก่ไข่ ให้ไก่ไข่สะสมคุณค่าอาหารไว้ในฟองไข่ ได้ไข่ไก่ที่อุดมคุณค่า เพื่อผู้บริโภคได้ (Functional Egg) ใช้วิทยาการความรู้เพื่อแก้ปัญหา
• ไข่ไก่มีคุณภาพตรงตามความต้องการของตลาด และเกษตรกรสามารถนำไปใช้เพื่อสร้างแบรนด์ของตนเอง เพื่อความมั่งคั่ง มั่นคง ยั่งยืนของฟาร์ม
• ผู้บริโภคได้รับสารอาหารครบถ้วนและมากกว่าไข่ปกติทั่วไป

หน่วยงานร่วมทำวิจัย

• บริษัท เกรนาเดส ไบโอเทค จำกัด (บริษัท คลีนกรีนเทค จำกัด (เดิม))

ต้นแบบผลิตภัณฑ์

• พ.ศ. 2559 (ตุลาคม) ต้นแบบ ผลิตภัณฑ์ตำรับอิมัลชันชนิดเกิดเองของน้ำมันออริกาโนเพื่อใช้ผสมน้ำดื่มสำหรับเลี้ยงไก่

สิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตร

• พ.ศ. 2558 (พฤษภาคม) ยื่นคำขอวันที่ 28 พฤษภาคม 2558 (เลขที่คำขอ 1501002939)

ผลงานตีพิมพ์

นักวิจัย สวทช. ตีพิมพ์ผลงานเขียนเพื่อเผยแพร่องค์ความรู้เกี่ยวกับนวัตกรรมระบบนำส่งยาสมุนไพรสำหรับสัตว์ ด้านล่างแสดงรายการบทความวิจัยซึ่งตีพิมพ์เผยแพร่ในระบบนานาชาติ ตั้งแต่ปี 2012 จนถึงปัจจุบัน  (เรียงลำดับรายการอ้างอิงตามปีที่ตีพิมพ์ โดยเริ่มจากปีที่เก่ากว่าไปยังปีที่ใหม่กว่า)

2012

• Bamrungsap, S., Zhao, Z., Chen, T., Wang, L., Li, C., Fu, T., & Tan, W. (2012). Nanotechnology in Therapeutics: A Focus on Nanoparticles as A Drug Delivery System. Nanomedicine, 7(8), 1253–1271. https://doi.org/10.2217/nnm.12.70

2016

• Sramala, I., Pinket, W., Pongwan, P., Jarussophon, S., & Kasemwong, K. (2016). Development of an in vitro system to simulate the adsorption of self-emulsifying tea (Camellia oleifera) seed oil. Molecules, 21(5), 479. https://doi.org/10.3390/molecules21050479

2018

• Pinket, W., Pongwan, P., Jarussophon, S., Sramala, I. & Kasemwong, K. (2018). Self-emulsifying delivery system of oregano oil as a natural alternative antibiotic in poultry production [Conference presentation abstract]. Pure and Applied Chemistry International Conference 2018, Songkhla, Thailand.

2024

• Klintham, P., Pinket, W., Kasemwong, K., & Aphibanthammakit, C. (2024). Encapsulation of tuna oil by liquid and solid self-emulsifying delivery system: in vitro digestion and oxidative stability assessment. International Journal of Food Science & Technology, 59(3), 1945–1954. https://doi.org/10.1111/ijfs.16951

วิดีโอประชาสัมพันธ์

นอกจากนี้ ยังมีการประชาสัมพันธ์ผลงานวิจัยดังกล่าวผ่านรายการที่ผลิตโดย สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) มีวัตถุประสงค์เพื่อเผยแพร่ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของคนไทย ดังนี้

• พ.ศ. 2559 (กรกฎาคม) พลังวิทย์ คิดเพื่อคนไทย ตอน “ไข่ออกแบบได้”
  http://nstdachannel.tv/20160725-palangvit/
• พ.ศ. 2559 (ธันวาคม)  ว้าววิทย์ช่วยเศรษฐกิจชาติ ตอน “designer8 ไข่ที่ใช่สำหรับทุกคน”
  http://nstdachannel.tv/20161201-wowwit/

รางวัลที่ได้รับ

• พ.ศ. 2559 ได้รับรางวัลชนะเลิศผลงานนวัตกรรมแห่งชาติด้านเศรษฐกิจประจำปี พ.ศ. 2559 จากสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.)

• พ.ศ. 2560 ผลงานวิจัยไข่ออกแบบได้ (Designer8) ได้รับรางวัลเหรียญทองเกียรติยศ (Gold with Intension) และรางวัล Special Award จากประเทศโรมาเนีย รวม 2 รางวัล และผลงาน SEDDS ระบบการนำส่งสารที่แตกตัวได้เอง (Self Emulsifier Drug Delivery System) ได้รับรางวัลเหรียญเงิน (Silver Medal) อีก 1 รางวัล จากงาน 11th International Warsaw Invention Show (IWIS 2017) ซึ่งจัดขึ้น ระหว่างวันที่ 9-11 ตุลาคม พ.ศ. 2560 ณ กรุงวอร์ซอ สาธารณรัฐโปแลนด์

สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน). (2560, ตุลาคม 9). 2 ทีมวิจัยนาโนเทค คว้าเหรียญรางวัลในงาน 11th International Warsaw Invention Show (IWIS 2017). https://award.nia.or.th/th/award-winner/359-dezigner-8

การถ่ายทอด/ต่อยอดเทคโนโลยี

ที่ผ่านมามีภาคเอกชนหลายรายได้นำนวัตกรรมไข่ออกแบบไปต่อยอด เพื่อเพิ่มมูลค่าและสร้างความแตกต่างให้กับผลิตภัณฑ์ ดังนี้

• เกษตรกรสหกรณ์ผู้เลี้ยงไก่ไข่ลุ่มแม่น้ำน้อย
  ได้นำนวัตกรรมนี้ไปช่วยให้สหกรณ์สามารถผลิตไข่ไก่ที่มีคุณภาพแตกต่างจากไข่ไก่ทั่วไป เป็นที่ชื่นชอบของตลาดเบเกอรี่ สามารถส่งไข่ขายให้กับโรงงานทำขนมเอกชัยได้ทุกวัน โดยทำสัญญาส่งมอบต่อเนื่อง ช่วยเพิ่มมูลค่าให้กับผลผลิตของตนเอง
• บริษัท เกษมชัยฟู๊ด จำกัด (KCF)
  ได้นำนวัตกรรมนี้ไปช่วยปรับใช้เพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในการเลี้ยงไก่ไข่และเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ โดยการนำมาแก้ปัญหาไข่สกปรกและเปลือกไข่ร้าว ซึ่งช่วยเพิ่มคุณภาพของผลผลิตไข่ไก่ ทำให้ได้รับการยอมรับในตราสินค้า และยังช่วยลดการส่งคืนสินค้า และทำให้สินค้าขายได้ง่ายขึ้น
• สหกรณ์ผู้เลี้ยงไก่ไข่เชียงใหม่-ลำพูน
  นวัตกรรมนี้ไปช่วยปรับปรุงการผลิตไข่อนามัยและสามารถทำแบรนด์สินค้าของตนเองได้ ช่วยเพิ่มคุณภาพและมูลค่าให้กับผลผลิตของตนเอง

งานวิจัย “ไข่ออกแบบได้” นี้ ถือเป็นหนึ่งในตัวอย่างของงานวิจัยที่ใช้ความรู้เรื่องของนาโนเทคโนโลยีในการพัฒนานวัตกรรม ตอบโจทย์ความต้องการทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เพื่อให้เกิดผลกระทบในเชิงบวกต่อประเทศ สอดคล้องกับแนวคิดของ Bioeconomy  ตามแนวคิดโมเดลเศรษฐกิจ BCG (Bio-Circular-Green Economy) ที่มุ่งเน้นการใช้ทรัพยากรชีวภาพอย่างชาญฉลาดและคุ้มค่า เพื่อสร้างผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน

แหล่งข้อมูล

1. MGR Online. (2559, เมษายน 28). “ไข่สด-สารอาหารครบ” เนรมิตได้ด้วยนาโน. MGR Online. https://mgronline.com/science/detail/9590000040596
2. MGR Online. (2562, สิงหาคม 22). “ไข่ไก่ออกแบบได้” นวัตกรรมพลิกวงการ กับความต่างสร้างได้แถมรายได้เพิ่ม. MGR Online. https://mgronline.com/smes/detail/9620000079859
3. NSTDAChannel TVstation. (2559). พลังวิทย์ คิดเพื่อคนไทย ตอน ไข่ออกแบบได้. [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=BASE2yC3JUM
4. NSTDAChannel TVstation. (2559). พลังวิทย์ คิดเพื่อคนไทย ตอน ไข่ออกแบบได้. [Video]. NSTDAChannel. http://nstdachannel.tv/20160725-palangvit/
5. NSTDAChannel TVstation. (2559). ว้าววิทย์ช่วยเศรษฐกิจชาติ ตอน “designer8 ไข่ที่ใช่สำหรับทุกคน”. [Video]. NSTDAChannel. http://nstdachannel.tv/20161201-wowwit/
6. ธาวิดา ศิริสัมพันธ์. (2561, มกราคม 3). ไข่ออกแบบได้-ไก่เนื้อสุขภาพดี. เทคโนโลยีชาวบ้าน Online. https://mgronline.com/smes/detail/9620000079859
7. ศูนย์อัจฉริยะเพื่ออุตสาหกรรมอาหาร. (2564, กรกฎาคม 28). “ไข่สั่งได้” ด้วยนาโนเทคโนโลยี.  http://fic.nfi.or.th/technologyandinnovationdetail.php?smid=1306
8. สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน). (2560, ตุลาคม 9). 2 ทีมวิจัยนาโนเทค คว้าเหรียญรางวัลในงาน 11th International Warsaw Invention Show (IWIS 2017). https://award.nia.or.th/th/award-winner/359-dezigner-8
9. สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน). (2564, 28 กรกฎาคม). รางวัลชนะเลิศ ด้านเศรษฐกิจ ประจำปี 2559. https://award.nia.or.th/th/award-winner/359-dezigner-8
10. สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2559), ไข่ออกแบบได้. Thailand techshow. https://www.thailandtechshow.com/view_techno.php?id=820
11. สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2559, พฤศจิกายน 15). ผลงานวิจัยร่วมนาโนเทค-คลีน กรีนเทค “ไข่ออกแบบได้” คว้ารางวัลนวัตกรรมแห่งชาติด้านเศรษฐกิจ ปี 59. จดหมายข่าว สวทช., (8). https://www.nstda.or.th/home/news_post/nstda-newsletter-8y2-news2/
12. สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2559, ธันวาคม 19). นาโนเทค สวทช. สมาคมนาโนฯ มทส. พร้อมเครือข่าย ร่วมเปิดการประชุมนาโนไทยแลนด์ 2016. จดหมายข่าว สวทช., (9). https://www.nstda.or.th/home/news_post/nstda-newsletter-9y2-news4/
13. สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2564, 28 กรกฎาคม). “ไข่ออกแบบได้” สารเสริมอาหารเพิ่มคุณภาพในไข่ไก่. https://www.nstda.or.th/home/performance_post/designed-eggs
14. สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2564). 3 ทศวรรษ สวทช. กับการขับเคลื่อนประเทศด้วยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี : เกษตรและอาหาร. ปทุมธานี : สำนักงานฯ.